Halverwege deze maand start het Vlaams bevolkingsonderzoek naar dikkedarmkanker. Dat heeft minister van Volksgezondheid Jo Vandeurzen aangekondigd. Mannen en vrouwen van 56 jaar tot en met 74 jaar zullen om de twee jaar een uitnodiging in de bus krijgen, samen met een test, de immonochemische Fecaal Occult Bloed Test (iFOBT). Dat is momenteel de meest geschikte test voor dikkedarmkankeropsporing.
De test bestaat uit een cilindervormig flesje met daarin een staafje. Iedereen kan de staalname thuis doen: met het staafje neem je zelf een staal van je stoelgang en je stopt dat in het flesje. Dat flesje stuur je in een voorgefrankeerde enveloppe naar het laboratorium. Het labo onderzoekt de stoelgang-stalen op bloedsporen. Binnen twee weken krijgen jijzelf en je huisarts het resultaat van deze test. Dit alles is gratis. Als blijkt dat er meer bloed aanwezig is dan aangewezen, dan betekent dat nog niet dat er sprake is van kanker, maar de huisarts zal dan wel verwijzen naar een specialist voor verder onderzoek. Het gaat hier over een kijkonderzoek van de darm, een zogenaamde coloscopie.
Elk onderzoek heeft voor- en nadelen. Bij dit bevolkingsonderzoek is het duidelijk dat de voordelen opwegen tegen de nadelen. Als dikkedarmkanker vroeg ontdekt wordt is hij beter te behandelen. Ook de kans op overleving stijgt. Toch blijft het belangrijk dat deelnemers zich ook bewust zijn van de nadelen die een dergelijke onderzoek kan hebben. In een aantal gevallen zal het resultaat van de test immers afwijkend zijn zonder dat er iets aan de hand is. Ook zullen tijdens een coloscopie soms poliepen worden weggenomen die nooit tot kanker zouden leiden. Personen bij wie dat gebeurt zijn ten onrechte ongerust gemaakt of behandeld. Het probleem is echter dat de evolutie van darmpoliepen moeilijk vooraf kan ingeschat worden en dat ze daarom vaak preventief worden verwijderd. Ook komt er bij een coloscopie af en toe een verwikkeling voor, bijvoorbeeld een inwendige bloeding.
Om de onderzoeken te spreiden en het gezondheidszorgsysteem niet te overbelasten zullen mannen en vrouwen van 56 tot en met 74 jaar niet tegelijk worden uitgenodigd. In 2013 krijgen mannen en vrouwen die 66, 68, 70, 72 en 74 jaar worden een uitnodiging, met een test. In 2014 krijgen mannen en vrouwen die in dat jaar diezelfde leeftijd bereiken rond hun verjaardag een uitnodiging, aangevuld met de 56, 58, 60, 62 en 64-jarigen. Op die manier zal eind 2015 de volledige doelgroep van 56 tot en met 74-jarigen aan bod zijn gekomen. De groep die in 2013 aan bod kwam zal dan ook al een tweede uitnodiging hebben gekregen. Als er niets aan de hand is, blijf je elke twee jaar een uitnodiging krijgen.