Minister van Onroerend Erfgoed Ben Weyts investeert 60.000 € in de restauratie van de Keyartmolen. Concreet richt de restauratie zich op het dak, de gevels, het schrijnwerk en de installatie van de watergraanmolen. “We zijn ‘Fier op dat van Hier’. En zeker op een molen met een geschiedenis van bijna 900 jaar!”, zegt Weyts. “Molens vormen een belangrijk hoofdstuk in het Verhaal van Vlaanderen. Ze zijn niet alleen monumenten uit het verleden, maar ook tastbare herinneringen aan de vindingrijkheid en het harde werk van onze voorouders”.
De Keyartmolen in Bree is een watergraanmolen met een rijke geschiedenis. De eerste vermelding dateert uit
1139, toen de molen in pacht werd gegeven aan de zoon van de Graaf van Loon. Gedurende 5 eeuwen bleef de molen in handen van deze adellijke familie.
In 1635 kwam de molen in het bezit van een kapitein die diende onder de Koning van Spanje. Vanaf dat moment wisselde de molen geregeld van molenaar.
In de 19de eeuw werd hij volledig heropgebouwd en versteend. Tot 1985 functioneerde de molen op waterkracht, waarna hij nog enige tijd elektrisch werd gebruikt.
Vandaag heeft het historische hoevecomplex bij de molen een nieuw leven als vakantiewoning en paardenhotel. De tand des tijds heeft echter zijn sporen nagelaten. Een grondige opknapbeurt dringt zich op. De werkzaamheden zullen zich richten op het dak, de gevels en het schrijnwerk. Daarnaast worden er verbeteringen uitgevoerd aan de moleninstallatie. Met deze investering kan de molen weer volop schitteren in nieuwe luister. Het totale kostenplaatje bedraagt € 150.000, waarvan de Vlaamse Overheid 40% voor haar rekening neemt.
"Mensen associëren molens met Nederland, maar wist je dat de eerste houten, draaibare windmolen ter wereld in Vlaanderen stond? Eeuwenlang waren molens de motoren van onze welvaart”, zegt Weyts. “Vandaag zijn ze nog altijd populaire herkenningspunten. Een mooie oude molen spreekt zowat iedereen aan en maakt ons allemaal fier op dat van hier”.
De eigenaar van de molen, Gert Zeelmaekers, blaast de molen nieuw leven in: "Toen de molen zijn economische functie verloor, kwam hij tot stilstand. Maar nu krijgt hij een tweede leven als kleinschalige distilleerderij: Keyart Distillery. We kijken er enorm naar uit om deze historische plek opnieuw tot leven te wekken en om te vormen tot een bruisende ontmoetingsplaats. Bovendien zijn we bijzonder trots op het vakmanschap van onze architect: Architectuur Depot."
Wij spraken tijdens ons bezoek aan de molen vandaag met de echtgenote van Gert Zeelmaekers. Die bevestigde het plan om er een distilleerderij van te maken. 'Mijn man is er al een jaar lang de nodige opleidingen voor aan het volgen', zo liet ze ons weten. Als alles goed verloopt zouden de werken tegen het einde van het jaar moeten afgerond zijn.