Vandaag is het de dag van de brandweer.  Vorig jaar werden de brandweer- en ziekenwagendiensten van de Limburgse hulpverleningszones 67.948 keer opgeroepen voor een noodsituatie.  Er waren 2.974 oproepen voor brand, in 2021 waren dat er 2.297.
“We zien hier, al gedurende 2 jaar, een stijging van het aantal branden. De verklaring voor de stijging in 2022 ligt bij het weer: we konden vorig jaar ‘genieten’ van een vrij droge, warme en zonnige zomer met als gevolg meer buitenbranden, vooral dan branden in gras en heide,” verklaart Bert Swijsen, zonecommandant van hulpverleningszone Zuid-West Limburg. “We verwachten dat zulke buitenbranden vaker zullen voorkomen, en
zelfs in omvang gaan toenemen naarmate het klimaat droger zal worden. Daarom vragen we ook aan de mensen om erg voorzichtig te zijn als ze gaan wandelen langs weides, in heide of bos. Gooi geen peuken op de grond, hou je afval bij en blijf weg uit de natuurgebieden als het code rood is voor brandgevaar. Ook het stoken van vuur in openlucht kan zelfs al bij code geel voor problemen zorgen. Doe dat dan ook liever niet.”
Ook bij het gebruik van onkruidbranders is het altijd uitkijken geblazen. “Het zou niet de eerste keer zijn dat er een haagbrand ontstaat net nadat je met de onkruidbrander aan de slag bent geweest. Wees ook daar erg voorzichtig mee en controleer na je werk ook altijd of er niks meer blijft smeulen. Blus desnoods na het wegbranden nog met water…” Hetzelfde geldt voor barbecues: “Kijk altijd uit bij het barbecueën, stel deze veilig op en zorg dat je altijd een blusmiddel bij de hand hebt!” Meer brandpreventietips? Kijk op ww.speelnietmetvuur.be.

Batterijen niet onbewaakt opladen
Jan Jorissen, zonecommandant van hulpverleningszone Noord-Limburg duidt ook op de brandgevaren in huis. “Wat de binnenbranden betreft zien we een stijging van het aantal branden als gevolg van het laden van batterijen. Denk aan fietsbatterijen of de batterijen van klein huishoudelijk materiaal dat draadloos werkt. Dit is niet zonder gevaar en verdient zeker meer aandacht van de mensen. Vandaar dat Binnenlandse Zaken afgelopen jaar al een grote mediacampagne organiseerde.” Zie ook: https://www.speelnietmetvuur.be/nl/elektriciteit/
“In 2022 vielen er in ons land minstens 76 doden door woningbranden, volgens de cijfers van Oscare vzw. Geen enkele viel daarvan in onze provincie. Daarmee prijzen
we ons erg gelukkig,” aldus nog kolonel Jorissen.
De ziekenwagendiensten van de 3 Limburgse hulpverleningszones kregen samen 32.187 oproepen voor de ziekenwagen. Dat zijn er 3.713 meer dan in 2021 (28.474). De Limburgse brandweer is op die manier verantwoordelijk voor 70% van het dringend ziekenvervoer. “De nieuwe tarieven voor het dringend ziekenvervoer, het uitblijven van een regeling voor het secundair vervoer, het minder beschikbaar zijn van huisartsen en de grote afstand tot de wachtposten van huisartsen werken deze grote stijging zeker in de hand, alsook de manier van regulering van ritten via NC112,” zegt Dominic Knapen van zone Oost-Limburg.
De Limburgse brandweer had in 2022 in totaal 20 ziekenwagens in permanentie staan op een totaal van 26 in onze provincie. Sinds de hervorming van de brandweer is deze taak voor de hulpverleningszones alleen maar groter geworden, maar wordt die ook veel kwalitatiever ingevuld: beter opgeleide ambulanciers, veel meer verpleegkundigen die met de ziekenwagen meerijden.

Opnieuw meer wespen
Het aantal oproepen voor wespenverdelging lag in 2022 een pak hoger dan in 2021: in 2021 jaar telden we 3.064 oproepen, tegenover 21.352 in 2022. Dominic Knapen, zonecommandant Brandweerzone Oost-Limburg: “7 keer meer oproepen voor wespen: dat komt door de vrij droge en zonnige lente en een goede, warme zomer vorig jaar, waardoor de wespen erg actief waren en ook op meer plekken voorkwamen.” Nieuw hierbij is de bestrijding van nesten van de Aziatische hoornaar, waarvoor de Limburgse brandweer een speciaal team oprichtte dat vanuit hulpverleningszone Zuid-West Limburg (post Beringen) opereert, over het volledige Limburgse grondgebied.

Technische interventies groot deel van de koek
De brandweer doet veel meer dan branden blussen. Dominic Knapen: “We bieden hulp in uiteenlopende (nood)situaties, gaande van bevrijding van geknelde persoon uit voertuigen, dieren in nood redden, personen die vastzitten in een lift veilig evacueren, de openbare weg reinigen en vrijmaken, interventies gevaarlijke stoffen… Al deze interventies noemen we ‘technische interventies’: ook wespenverdelgingen en interventies voor
stormschade en wateroverlast horen hierbij. Als we alles samentellen, komen we op 29.774 technische interventies, waarvan zoals hierboven vermeld, de wespennesten een groot deel van de koek innemen. Daarnaast is ook het vrijmaken van de openbare weg een interventie die vaak voorkomt.”

Stagnatie van het aantal bevrijdingen
Na een jarenlange daling van dit soort zware interventies als gevolg van allerhande verkeerstechnische ingrepen en het veiliger worden van de wagens, zien we nu een stagnering tot zelfs lichte stijging van de cijfers. De zonecommandanten hebben hier geen sluitende verklaring voor.
Logistieke en speciale interventies
Naast technische interventies voeren wij ook heel wat logistieke interventies uit. In 2022 waren er dat 3.367, ten opzichte van 1.926 in 2021. Dit kan gaan om bijstand voor de ziekenwagen, met mankracht of de ladderwagen (eveneens een opdracht waar de brandweer meer en meer voor gevraagd wordt als gevolg van de vergrijzing en meer mensen die in appartementen met te kleine liften gaan wonen). We voorzien ook signalisatie op de openbare weg bij ongevallen, zorgen voor verlichting bij nachtelijke interventies of rukken uit met mankracht en/of materiaal om andere posten of andere hulpverleningszones bij te staan. We telden in 2022 ook 24 speciale interventies zoals ongevallen op spoorwegen, een ongeval met een vliegtuigje of bommeldingen. Daarnaast zijn er ook nog preventieve interventies: zo voorzien we bijvoorbeeld vooruitgeschoven brandwachten bij grote evenementen.

Medewerkers
Om al deze interventies goed te kunnen afhandelen, zijn er in Limburg 1.433 medewerkers actief bij de brandweer. Voor 271 onder hen is dit hun hoofdberoep. Daarnaast zijn er 1.100 vrijwilligers die zich, naast hun dagtaak bij een andere werkgever, beschikbaar stellen als hulpverlener. Dit zijn niet alleen vrijwillige brandweermannen, er zijn ook steeds meer vrijwillige ambulanciers en verpleegkundigen die geen brandweerman zijn.
De 3 Limburgse hulpverleningszones worden ondersteund door 61 voltijdse administratieve en technische medewerkers. Sinds de hervorming van de brandweer in 2015 kent elke hulpverleningszone een autonome werking, met een eigen personeelsdienst, financiële dienst, dienst preventie, zonesecretariaat, communicatieverantwoordelijke … Voor de invoering van de brandweerhervorming in 2015 behoorden alle brandweermedewerkers tot het lokale gemeentepersoneel.

Nieuwe aanwervingen
Om de snelste en meest adequate noodhulp te kunnen blijven geven, zijn de Limburgse hulpverleningszones voortdurend op zoek naar gemotiveerde kandidaten met een hart voor hulpverlening. Zo werft zone Noord-Limburg in 2024 heel wat nieuwe medewerkers aan voor de nog te bouwen brandweerpost in Peer (infosessie op 5 & 6 juni). Ook zone Zuid-West Limburg start nog dit najaar met aanwervingen voor nieuwe vrijwilligers (infosessie in Beringen op 2 juli).
Via de website van de hulpverleningszones, via www.debrandweer.be en via www.ikwordbrandweer.be kan je alle vacatures bij de brandweer raadplegen. Je vindt er ook alle andere info over werken bij de brandweer, over de testen om het federale geschiktheidsattest te behalen, … Neem er zeker een kijkje als je interesse hebt om bij de brandweer aan de slag te gaan. Je kan je er ook registreren voor de vacature-nieuwsbrief én het FGA-alert. Ook via de websites en de sociale mediakanalen van de hulpverleningszones zelf blijf je op de hoogte van de FGA-proeven en nieuwe vacatures.