Hoe denken en praten we over senioren? Genkse Adviesraad 55+ trok op onderzoek. Waarom zien we senioren als een gevaar op de weg? En waarom praten we vaker over vergrijzing, zorginfarct en pensioenlast als het over ouderen gaat en minder over hun verdiensten. De Genkse Adviesraad 55+ maakt komaf met clichés over ouderen in de brochure ‘Spreken over senioren voor dummies'.
Senioren horen en lezen dat de samenleving hen ziet als een
groeiend probleem dat veel geld kost aan zorg en pensioenen. In de dagelijkse omgang voelen ze zich vaak als kinderen behandeld. Ongeacht hoe oud ze zijn of wat ze (nog) kunnen, worden ze over dezelfde kam geschoren. Dat blijkt uit een lokaal behoefteonderzoek bij senioren en is ook het resultaat van een bevraging bij Genkenaren tussen 55 en 67 jaar. De stedelijke Adviesraad 55+ organiseerde deze bevraging en vond het hoog tijd om de vooroordelen stereotypen en discriminatie op basis van leeftijd aan te pakken. In tegenstelling tot het cliché dat ze allemaal dezelfde zijn, verschillen medioren en senioren in cultuur, leeftijd, gender, behoeften, persoonlijkheid, opleiding, talenten en interesses. Die diversiteit in de zeer brede groep van mensen tussen 55 jaar en pakweg 90 of 100 neemt alleen maar toe. Een belangrijk fout denkbeeld is dat een 65-plusser niet meer bekwaam is: digitaal niet meer mee, lichamelijk met problemen kampt, en met alles en nog wat geholpen moet worden. Tegen oudere senioren spreekt men ook vaak onnodig luid, in korte zinnen en met eenvoudige woorden. Dit is schadelijk voor het zelfbeeld van senioren. Ook andere vormen van betutteling zoals zaken uit handen nemen brengt de fitheid en zelfstandigheid van senioren in gevaar. Een ander cliché is dat van de senior als een gevaar in het verkeer. Onderzoek spreekt dat tegen. Ze rijden minder snel, dragen vaker hun gordel, houden meer afstand en respecteren beter de voorrangsregels. Maar zo mogelijk nog erger is dat veel senioren zelf gaan denken dat ze iets niet meer kunnen. Of dat ze te oud zijn om nog iets bepaalds te gaan doen, te leren of te ondernemen. Met de regelmaat van een klok horen of lezen we in de media termen zoals tsunami van de vergrijzing, zorginfarct, pensioenlast en meer. Zulke berichten zetten generaties tegen elkaar op. Bovendien wordt in die berichtgeving vergeten dat het de senioren waren die met hard werken onze samenleving hebben opgebouwd en er hun hele leven ook financieel aan hebben bijgedragen. Ze hebben hun pensioen dubbel en dik verdiend. Ook over de nood aan zorg bij senioren leven foute clichés. Zo woont slechts 8,1 procent van alle 65-plussers in een woonzorgcentrum. Van de ouderen die thuis wonen, ontvangt slechts 5,4% thuiszorg door een verpleegkundige.