Zijn er in de buurt sporen uit de Romeinse tijd? Waar staan resten van Romeinse villa’s, grafvelden en heiligdommen? Maakte een straat ooit deel uit van een eeuwenoud wegennet? Dankzij een samenwerking van het Gallo-Romeins Museum (GRM) en de stad Tongeren met de Universiteit van Gent kunnen onderzoekers en particulieren dat voortaan bekijken op een website met dynamische kaarten. Het in kaart gebrachte gebied is dat van de civitas Tungrorum, waar Tongeren in de Romeinse tijd de hoofdstad van was.
Tongeren was in de Romeinse periode de hoofdstad van een van de meest uitgestrekte bestuursdistricten van het Romeinse Rijk: de civitas Tungrorum. Dit gebied omvatte een groot gedeelte van het huidige grondgebied van België: de zone ten oosten van de lijn Antwerpen-Mechelen-Leuven-La-Louvière. De civitas Tungrorum omvatte ook een deel van Zuid-Nederland (Noord-Brabant en Limburg) en kleinere delen van Duitsland en Frankrijk.
Voor het onderzoek werden belangrijke vindplaatsen in de civitas Tungrorum geïnventariseerd: gebouwen, nederzettingen, heiligdommen, villa’s, grafheuvels, wegen… De gegevens zijn ondergebracht in en worden ontsloten via een Geografisch Informatie Systeem (GIS). De onderzoekers focusten op de late ijzertijd (vanaf circa 100 v.Chr.), de Romeinse tijd (40 v.Chr. - 450 n.Chr.) en de vroege middeleeuwen (450 n.Chr. - 1000 n.Chr.). Deze periode sluit aan bij de kerncollectie van het museum. Wetenschappers kunnen op eenvoudig verzoek gebruik maken van de gegevens. Het Gallo-Romeins Museum helpt hen bij het raadplegen en gebruiken van de databank. Hun onderzoeksresultaten zullen op termijn ongetwijfeld doorsijpelen in de tentoonstellingen van het museum. Het zal de civitas Tungrorum de komende jaren steeds centraler stellen in zijn werking.
In samenwerking met Vicky Verscheijden, GIS-specialist van de stad Tongeren, maakte het Gallo-Romeins Museum een deel van de informatie toegankelijk voor het publiek. Geïnteresseerden kunnen een zestal dynamische kaarten raadplegen. Ze ontdekken welke overblijfselen uit het verre verleden in hun stad en streek werden getraceerd en welke resten er gevonden zijn. Opmerkelijk zijn bijvoorbeeld de talloze Romeinse villaterreinen en grafheuvels op het Haspengouwse platteland, zowel in Vlaanderen als Wallonië. Ook zien we vici, kleine Romeinse centra die zich ontwikkelden langs hoofdwegen en/of rivieren. Ook inheemse nederzettingen, cultusplaatsen en Romeinse forten staan op de kaarten.