De abonnees van
"Grevenbroeker Echo's" ontvingen onlangs het herfstnummer 108. Een normaal nummer bevat 48 bladzijden. Het was in september 75 jaar geleden dat Hamont en buurgemeenten bevrijd werden van de langdurige Duitse bezetting in WO II, dus werd het nummer op 72 bladzijden uitgegeven. Medewerker Sven Vanneuville actualiseerde voor deze gelegenheid de militaire versie van de Bevrijding van Hamont in een breder kader. Een nieuwe en sterk gewijzigde lijst van oorlogsslachtoffers is o.a. het resultaat van zijn bijdrage.
In het nummer worden ook nog andere aspecten behandeld die nog vele inwoners zich zullen herinneren. Het meest opvallende maar ook moeilijk te benaderen onderwerp is dat van de colloboratie en in het bijzonder van de Hamontse burgemeester Gerard Aerts. Een eerste bijdrage van voorzitter Luk Van de Sijpe van '' De Goede Stede Hamont '' gaat over de snelle veroordeling (16 maart 1945-20 juni 1945) van de oorlogsburgemeester en van schepen Willem Kauffmann. Namen en feiten noemen uit de bezettings- en repressietijd blijft zeer delicaat. Politiek België heeft deze bladzijde nog niet willen of kunnen omdraaien. Maar het wegstoppen van deze lokale geschiedenis geeft onrecht aan de waarheid, alsdus de auteur. De oorlogsburgemeester van Achel Johannes Stassen, afkomstig van Stokkem kon in zijn gemeente een meer neutrale houding aannemen. Hij werd pas begin 1946 voor de krijgsraad gedaagd en werd aanvankelijk veroordeeld tot 18 maanden hechtenis. De zware veroordeling van Gerard Aerts en zijn dramatische dood in de gevangenis werden achteraf door velen betreurd. Allerhande foto's en documenten stofferen dit uitgebreide maar ook de andere onderwerpen.
In een aangepaste versie van zijn publicatie in 1994 schrijft F. Coenjaerts zijn oorlogsherinneringen 1940-1945. Het station van Achel beschikte over ''quarantaine''-stallingen die door de Duitsers omgebouwd werden tot "Zweinenfokkerei ''. De inwoners waren er als de kippen bij om na de bevrijding de varkens uit te kiezen.
De laatste twee artikels zijn dan weer geschreven door de voorziiter. Frans Wijnen - stille verzetsstrijder - krijgt voor zijn hulp tijdens de oorlog aan geallieerde piloten een eerbetoon in een artikel. Bijzonder eervol zijn zijn ontvangen Amerikaanse en Britse awards hiervoor. Het laatste artikel gaat over de buitensporige repressie in Hamont. Op 5 september 1944 - dolle dinsdag - traden leden van de Witte Brigade eigenmachtig en hard op tegen colloborateurs of wie daarvoor doorgingen en 15 dagen later kende de volkswoede een nieuw hoogtepunt. Toch is de straatrepressie in Hamont veel milder dan elders.
Dit uitgebreid nummer kan verkregen worden aan 7,50 euro/exemplaar indien opgehaald op het Documentatiecentrum, Wal 18 in Hamont. Bij verzending komen er 5 euro kosten bij.
Bij de foto: het was niet meer zo bekend dat er in Hamont tijdens WO II loopgrachten zijn geweest. Onlangs kreeg de heemkundige kring een foto van Mia Hegge van Duitse loopgraven in Hamont-Centrum,waarop naast Mia ook Jeanne Mertens en Catho Verhoeven staan. De foto van juni 1944 moet genomen zijn ongeveer op de plaats waar nu het Documentatiecentrum gelegen is en de loopgrachten waar nu de weg de Wal is. De andere foto
(beneden) toont oorlogsburgemeester Gerard Aerts.
ont