Bijna 30 jaar wordt op diverse locaties in de
Abeekvallei het
grondwaterpeil door vrijwilligers van
Natuurpunt Meeuwen-Gruitrode & Peer opgevolgd. Ook wordt het waterniveau van de Abeek en een aantal zijbeken, een enkele poel en een zandgroeve gemeten. Grondwaterpeilen en schommelingen daarin zijn voor heel wat soorten planten en dieren erg bepalend voor hun voorkomen. Ook trends zoals een vernatting van de vallei ter hoogte van Grote Brogel, Reppel, Ellikom en Meeuwen hadden een belangrijke impact op fauna en flora en ook op het beheer van onze hooilanden. Een algemene verdrogingdoor extreme hoge omgevingstemperaturen, zoals we die nu meemaken, heeft mogelijk een nog grotere impact.
Eugene Van Oosterhout en Brecht Thijs (foto) doen al jaren twee keer per maand metingen. De resultaten worden opgenomen in een databank en verwerkt in grafieken. Ze geven een mooi beeld van de schommelingen in het grondwater- en het oppervlaktewaterpeil van de afgelopen 30 jaar. De lage waterstanden van dit jaar zijn het gevolg van de hoge omgevingstemperaturen, van een tekort aan neerslag en van de grondwater- en oppervlaktewaterwinning. De klimaatopwarming speelt hierin een grote rol. Dit is en wordt een meer structureel fenomeen en probleem. Of we nu hitterecords verbroken hebben is minder belangrijk, en eerder een indicatie. Belangrijk is besluiten te trekken uit deze signalen van de klimaatopwarming, en gerichte maatregelen te treffen.
Natuurpunt tracht de gevolgen van de klimaatopwarming op te vangen door specifiek voor de vallei van de Abeek water zoveel mogelijk ter plaatse vast te houden, te bufferen. De meanderende Abeek en het aanliggende natuurlijk overstromingsgebied zijn daar uitermate geschikt voor. Heel veel fauna (van insecten tot grotere zoogdieren) trekt zich nu terug naar de nog vochtige linten in het te droge landschap.
Ook hier spelen natte valleien een belangrijke rol als toevluchtsoord in droogteperiodes. Natuurpunt beschouwt deze peilingen als zeer waardevol. Ze zijn de vinger aan de pols om door gericht beheer condities te scheppen voor behoud van fauna en flora. Belangrijk is dan ook dat we deze metingen verder blijven uitvoeren en fauna en flora verder opvolgen in het gehele omringend landschap, aldus Natuurpunt.