Vandaag zakte Vlaams minister van Justitie en Handhaving, Omgeving, Energie en Toerisme Zuhal Demir af naar het justitiehuis van Hasselt om samen met onder meer procureur des Konings Guido Vermeiren de kersverse parketsectie M onder de loep te nemen. Deze sectie zet sterk in op een lokaal lik-op-stukbeleid. Parketmagistraten en justitieassistenten werken samen met de politie om veelvoorkomende misdrijven zoals diefstallen of vernielingen maar sinds kort eveneens partnergeweld en exhibitionisme veel sneller adequaat aan te pakken. Daders krijgen onmiddellijk een straf of alternatieve maatregel opgelegd en er wordt ingezet op schaderegeling en bemiddeling, waardoor slachtoffers zich gehoord, erkend en betrokken voelen.
“Dit zorgt voor meer vertrouwen in justitie en gemeenschapsgerichte straffen, wat broodnodig is. De M-magistraat kan vanaf nu nog meer een beroep doen op de expertise van het justitiehuis om na te gaan of een bepaalde zaak in aanmerking kan komen voor een bemiddeling via het justitiehuis. Een justitieassistent zal daarvoor voortaan steeds telefonisch bereikbaar zijn.” zegt Katleen Vermaelen, directeur van het justitiehuis Hasselt.
Politiezone CARMA startte in oktober 2017 met deze nieuwe afhandelingsmethode, het zogenaamde “Project M”. M staat voor Maatwerk, Multidisciplinair en Met snelheid. In oktober 2018 kreeg het project navolging in de politiezone Limburg Regio Hoofdstad en sinds 6 januari 2020 ook in politiezone Lommel. Het project is geïnspireerd op het Nederlandse model waar er al langer op die manier wordt gewerkt. Het project startte vanuit het uitgangspunt veel voorkomende criminaliteit – die de burger vaak nog het meest voelbaar raakt – snel en adequaat af te handelen. Het gaat over onder meer diefstallen, vernielingen, belaging, slagen, bedreigingen, inbreuken tegen de wapenwet, lokale druggebruikers en -dealers, en sinds kort eveneens partnergeweld en exhibitionisme.
Vroeger kon het bijna een jaar duren vooraleer een verdachte voor het eerst een gesprek had met een justitieassistent in het kader van bemiddeling en maatregelen. De specifieke afhandelingswijze van de nieuwe Sectie M maakt het mogelijk dat een parketmagistraat sneller een beslissing kan nemen over een dossier. Verdachten die door de politie op heterdaad betrapt en gearresteerd worden, spreken binnen de 24 of 48 uur met een parketmagistraat, waarbij o.m meteen kan voorgesteld worden om het dossier af te handelen via de procedure bemiddeling en maatregelen bij de justitiehuizen. Het justitiehuis staat stand-by om de magistraat van advies te voorzien. Voor daders die niet direct gearresteerd konden worden, volgt binnen de twee maanden een beslissing.
Uit de cijfers uiteengezet tijdens het bezoek aan het justitiehuis blijkt dat de doorlooptijd van een dossier aanzienlijk ingekort is van 160 dagen naar minder dan 40 dagen. Een multidisciplinaire, snelle en rechtvaardige reactie draagt bij aan de geloofwaardigheid en betrouwbaarheid van justitie en politie. Dat bij kleine criminaliteit vaak meer dan een half jaar voorbij kon gaan vooraleer daders de gevolgen van hun daden ondervinden, doet het vertrouwen van de mensen in justitie afbrokkelen. De Sectie M is daar een goed antwoord op. De doorlooptijden zijn met 80% ingekort, waarvoor we de vele partners aan tafel enkel dankbaar kunnen zijn.”, zegt Vlaams minister van Justitie en Handhaving Zuhal Demir.
De parketmagistraat beschikt over een waaier aan afhandelingsmogelijkheden, gaande van een eenvoudige waarschuwing tot een voorleiding bij de onderzoeksrechter. “Als het dossier door de parketmagistraat georiënteerd wordt naar een afhandeling via de procedure bemiddeling en maatregelen, tracht de justitieassistent een voorstel uit te werken op maat. Voor de uitwerking en uitvoering van de opgelegde maatregelen wordt samen met de verdachte gekeken naar de feiten, het verleden van de dader en eventuele oplossingen. Daarnaast bieden ze een luisterend oor aan slachtoffers en bespreken ze hun verwachtingen. Als beide partijen ervoor open staan, is een bemiddelingsgesprek mogelijk. Als slachtoffers schade hebben geleden, trachten ze te komen tot een schaderegeling.” zegt Katleen Vermaelen.
“Reactie op criminaliteit moet krachtig, op maat gesneden van dader en slachtoffer, betekenisvol en tijdig zijn. Parket Limburg heeft hiermee iets uniek in Vlaanderen op poten gezet. Ik ben me ten volle van bewust dat sneller reageren op strafbare feiten ook buiten Limburg nodig is. Daarom zal ik deze Limburgse aanpak, samen met de Procureurs, de politiezones en de andere justitiehuizen, ook in de rest van Vlaanderen verdedigen.”, besluit Demir.
“Een sterk lik-op-stukbeleid is noodzakelijk in onze samenleving. Verdachte en slachtoffer moeten zo snel als mogelijk weten waar ze aan toe zijn. De verdachte zal immers zijn of haar straf sneller aanvaarden indien er minder tijd zit tussen feit en straf. Het slachtoffer moet vertrouwen hebben in het feit dat justitie er is. Dit is de nieuwe manier van afhandelen binnen het parket Limburg in dossiers die meteen afgerond kunnen worden en waarin een snelle en rechtvaardige reactie mogelijk is. Deze nieuwe dynamiek zorgt ervoor dat opsporingsonderzoeken sneller verlopen, zodat capaciteit bij alle partners (politie, justitiehuizen,…) optimaal wordt ingezet,” weet procureur Vermeiren.