Het Steen in Antwerpen, de Sint-Odulphuskerk in Borgloon en de Oude Stadsfeestzaal in Mechelen zijn de drie laureaten voor de Onroerenderfgoedprijs 2022. Iedereen kan vanaf nu stemmen voor zijn favoriete laureaat. Begin oktober wordt bekendgemaakt wie de prijs wegkaapt en wie de publieksprijs verdient.
“Vlaanderen investeert in haar onroerend erfgoed, dat bewijzen tal van publiek toegankelijke onroerenderfgoedsites,” zegt minister van Onroerend Erfgoed Matthias Diependaele. “Met deze prijs wil ik eigenaars en beheerders van publiek toegankelijk onroerend erfgoed in de bloemetjes zetten. De laureaten tonen elk op hun manier hoe erfgoed op een duurzame manier een rol blijft spelen in onze samenleving. Dankzij dit soort initiatieven is onroerend erfgoed een absolute troef voor Vlaanderen.”
Dit jaar ligt de nadruk op erfgoed dat publiek toegankelijk is.
De Sint-Odulphuskerk in Borgloon is erg belangrijk geweest voor de geschiedenis van het graafschap Loon omdat de Loonse graven, en later de prins-bisschoppen van Luik, er hun eed aflegden. Alles wijst erop dat de kerk een verdere ontwikkeling is van de vroegere huiskapel van de graven. De kerk heeft een groot deel van haar vroeg-Romaanse kern bewaard. In het begin van de twintigste eeuw werd het koor vergroot en neo-Romaanse zijbeuken aangebouwd. In 1935 werd de kerk beschermd als monument, met uitzondering van de zijbeuken. In 2002 werd de bescherming uitgebreid tot de volledige kerk.
Vlaams minister van Onroerend Erfgoed Matthias Diependaele: “De recente restauratie van de Sint-Odulphuskerk was een alomvattend project, dat enerzijds de restauratie van de kerk, kloostergang, sacristie-kapittelzaal en een nieuwe crypte omvat en anderzijds een visie op de toekomst, om als Open Kerk een nieuwe centrumfunctie binnen de gemeenschap van Borgloon te verwerven. Participatie en betrokkenheid spelen een belangrijke rol in dit project. Er worden vele inspanningen gedaan om de volledige maatschappij te betrekken bij de beleving van dit gemeenschappelijke erfgoed. Elke burger wordt uitgenodigd om de kerk ook een beetje de ‘zijne’ te maken.”
Ook over de inbedding in de omgeving is goed nagedacht. De kerk heeft een centrale plaats op het plein en maakt een duidelijke link met de pastorij, de stadsmuur, de stadswoningen en het landschap rondom. Voorbeelden daarvan zijn enerzijds de doorkijk vanuit de vergaderzaal en het open maken van de sacristietuin. Anderzijds is er de toevoeging van een nieuw element: een aureool in de kerk zelf. Dit aureool, ook wel HALO genoemd, werd ontworpen door het architectencollectief Gijs Van Vaerenbergh. Zij ontwierpen eerder al de bekende en geliefde doorkijkkerk in Borgloon, ‘Reading between the lines’.
De winnaar van de Onroerenderfgoedprijs wordt bekendgemaakt op vrijdag 7 oktober 2022. Vanaf nu kan je stemmen op je favoriete laureaat via deze link. Op zondag 11 september 2022 nemen de drie laureaten deel aan de Open Monumentendag. Elke laureaat wint een bedrag van 2.500 euro. De uiteindelijke winnaar ontvangt daarnaast een bedrag van 12.500 euro.