Het Broederschap van het Heilig Sacrament in Sint Jan De Doper Paal bestaat 90 jaar. Het Broederschap van het Heilig Sacrament werd op initiatief van pastoor J.Vlecken opgericht in 1933. Tijdens de 1ste algemene vergadering op 15 juni 1933 werd het reglement goedgekeurd. Kenmerk is dat de broeders van het Broederschap deelnemen aan bijzondere vieringen in de kerk en daarbij een lantaarn, flambouw genoemd, met brandende kaars dragen. Het reglement van 1933 bepaalt de voorwaarden voor het toetreden van de broeders, dat zij de 1ste zondag van de maand moeten deelnemen aan de processie in de kerk en bij de grote processie ter gelegenheid van Sint Jan, in de maand juni, het Heilig Sacrament moeten vergezellen.
Het maximum aantal broeders is beperkt tot 24 en zij betalen een jaarlijkse bijdrage. Bij de oprichting werd ook bepaald dat de broeders verplicht aanwezig moesten zijn bij een vergadering op Beloken Pasen alsook de 2de zondag van december. Voor overleden broeders was er ook een draaiboek uitgeschreven voor de begrafenisdienst. Hierin wordt bepaald dat de broeders verplicht aanwezig moesten zijn bij de begrafenis en dat de overledene thuis afgehaald werd met brandende flambouwen. Ook het verdere verloop van de begrafenisdienst is gedetailleerd beschreven. Tijdens de jaarlijkse vergadering van 15 december 1935 werd beslist om een eigen vaandel te ontwerpen en aan te kopen. Op 19 januari 1936 werd het ontwerp van het vaandel gepresenteerd aan en goedgekeurd door de broeders en vervolgens aangekocht bij de firma Slabbinck in Brugge. De kostprijs voor het vaandel was 2665BEF ( 66€) en 64BEF ( 1.6€) voor de draagriem. Dit alles werd betaald door de broeders van het broederschap ,de minimum bijdrage was 40 BEF ( 1€).
Een lijst met namen van broeders en hun bijdrage werd in de notulen vermeld. Op 22 maart 1936 werd het vaandel na de hoogmis in de kerk tentoongesteld en gewijd door pastoor J.Vlecken. In het logboek van het Broederschap werden de verslagen van de jaarlijkse vergaderingen neergeschreven alsook de financiële toestand gedetailleerd. Namen van broeders, het jaar van hun toetreding eventueel ontslag of overlijden werden nauwkeurig bijgehouden. Het broederschap werd meestal van vader op zoon overgedragen. Voor specifieke aangelegenheden in de kerk vb. gedurige aanbidding met Kerstmis werd een uurrooster opgemaakt die de aanwezigheid van de broeders bepaalde.
In 1984 overleed voorzitter Frans Lemmens en sindsdien is Jozef Vanmeert voorzitter. Volgens het notulenboek ging de laatste grote Sint Jan processie uit in juni 1987. De flambouwen werden meermaals hersteld en aan een grondig onderhoud onderworpen. In 1990 herstelde August Daniëls de flambouwen, een grondige poetsbeurt werd gedaan in 2006, het koperen lichaam werd in 2015 hersteld door koperslagerij Ivan Peeters uit Bree. In 2015 en in 2019 werden alle glazen vervangen. De nieuwe glazen werden aangemaakt door Glasatelier Saillart uit Meerhout. Het vaandel heeft ook meerdere herstellingen ondergaan. De laatste herstelling gebeurde in 2019 door Mevr. Dorothy Rimanque uit Diest.
Het Broederschap heeft meermaals acties ondernomen om het ledenaantal op peil te houden . Momenteel zijn er nog 14 broeders waarvan 8 actief deelnemen aan de processie in de kerk de laatste zondag van de maand na de hoogmis.
De processie verloopt als volgt: Bij het einde van de mis haalt de priester de monstrans, met het H. Sacrament, uit het tabernakel en plaatst dit op het altaar. De broeders stellen zich, met brandende flambouwen, op voor het altaar en de priester bewierookt het H. Sacrament. Vervolgens neemt de priester, inmiddels aangekleed met het velum, de monstrans. De processie wordt gevormd voor het altaar, het vaandel gaat voorop gevolgd door de broeders met flambouwen en de priester. Men vertrekt door de middenbeuk naar achter in de kerk, loopt door de linkerzijbeuk terug naar voor, door de rechterzijbeuk terug naar achter om dan door de middenbeuk terug naar het altaar te gaan. Tijdens de processie wordt het lied 'Lof en eer zij Jezus Christus' en het “'antum Ergo' gezongen. Bij het afsluiten van de processie stellen de broeders zich met hun flambouw voor het altaar op terwijl de priester de aanwezigen zegent met het H. Sacrament. Vervolgens bidt de priester, geknield voor het altaar, samen met de kerkgangers de litanie van het H. Sacrament. Hierna wordt de monstrans door de priester terug in het tabernakel opgeborgen. De viering wordt afgesloten met de wegzending door de priester waarna de flambouwen gedoofd worden.
Het Broederschap van het Heilig Sacrament en de maandelijkse processie in de Sint Jan de Doperkerk in Paal is vrij uniek en mogen we beschouwen als kerkelijk immaterieel erfgoed. (Met dank aan Paalonline)