De uiterst zeldzame en waardevolle glasramen van de
Beringse mijnkathedraal worden volgende maand gerestaureerd.
De
Sint-Theodarduskerk van Beringen-Mijn is gebouwd, als jongste van de vijf Limburgse mijnkathedralen, tussen 1939 en 1943. Voor dit prestigeproject deed de mijn van Beringen een beroep op architect
Henri Lacoste, in de jaren ‘30 één van de toonaangevende Belgische architecten. De invulling van de vensteropeningen met glas-in-betonpanelen zijn uitzonderlijk en van een artistiek zeer hoge kwaliteit. De glasramen van het koor en van het transept bestaan uit verschillende lancetten en zijn versierd met medaillons met daarin telkens de voorstelling van een heilige.
Opvallend is ook de voorkeur van Lacoste voor koperwerk en smeedijzer. Deze twee behoren, samen met de glaskunst, tot ‘les arts du feu’. De kunstwerken worden als het ware uit het vuur (steenkool) geboren. Op die manier kunnen ze beschouwd worden als een symbool voor het werk van de mijnwerkers ten dienste van het kerkgebouw. Op enkele foto’s die bewaard zijn, is goed te zien hoe de mijnwerkers zelf de glasramen maakten in een voor die tijd revolutionaire techniek. Hierbij werden in de gieterijen van de ‘
Cristalleries du Val-Saint-Lambert’ de dikke glaskalibers op maat gemaakt en werden deze vervolgens, op de mijnsite, in gewapend beton gegoten.
Net de toepassing van deze nieuwe technieken, het ambachtelijke karakter van productie en de grondstofschaarste tijdens de bouwperiode (WOII), heeft er voor gezorgd dat de glas-in-betonramen zich momenteel niet meer in opperbeste toestand bevinden.
De kerkraad heeft tien jaar geleden initiatief genomen om een ontwerper te zoeken voor de restauratie van de waardevolle glas-in-betonramen. In 2009 werd
Architectenbureau Karel Breda bvba, onder leiding van Isolde Verhulst, aangesteld. Omdat het een bijzonder ongebruikelijke en ongekende problematiek is, werd tezamen met de kerkraad, de Stad Beringen, de Vlaamse Overheid en de ontwerpers beslist om een proefrestauratie uit te voeren op enkele panelen van de doopkapel. Aansluitend werd het dossier opgemaakt voor de 1ste fase van de restauratie; namelijk de restauratie van de ramen in het schip en de doopkapel.
De
werken hiervoor werden nu gegund aan de firma Renotec nv uit Geel voor een bedrag van 1.263.215 €, waarvan 80% gesubsidieerd wordt door de Vlaamse Gemeenschaap en 10% door de gemeente. De firma Renotec beschikt over heel wat expertise inzake betonrestauratie en over een eigen glasatelier. Men zal starten met de demontage en reiniging van de panelen. Naargelang hun toestand, wordt het paneel gerestaureerd of geheel of gedeeltelijk gereconstrueerd. Eerst zullen zoveel mogelijk de gebroken stukken glas gelijmd worden. De glasstukken die verbrokkeld zijn, zullen volgens het oude procedé en in de oorspronkelijke kleuren opnieuw worden geproduceerd. Tegelijkertijd zal de metalen wapening roestwerend worden behandeld. Waar deze gereconstrueerd wordt, zal deze worden uitgevoerd in roestvrij staal. Eens dit alles is gedaan, wordt het ontbrekende betonnet aangevuld met nieuw beton. De gerestaureerde panelen krijgen een bijkomende bescherming met een elektrisch geleidende coating alvorens alle panelen terug in de kerk zullen worden gemonteerd. De restauratiewerken zullen van start gaan
vanaf 4 april en ruim een jaar in beslag nemen.