De industrieel-archeologische verenigingen uit Vlaanderen en Nederland zijn bezorgd over de toekomst van de kolenwasserij van de steenkoolmijn van Beringen. Dat is zaterdag gebleken op de jaarlijkse Vlaams-Nederlandse
ontmoetingsdag voor industriële archeologie in het Nederlandse Kerkrade.
"In de aanloop tot VNODIA werden we gealarmeerd over het feit dat de investeerders achter BE-Mine, de herbestemming van de steenkoolmijn van Beringen, via allerhande lobbywerk en politieke tussenkomsten pogen toestemming te krijgen om grote delen van de indrukwekkende en beeldbepalende kolenwasserij van deze site te slopen. Daarvoor moet de bescherming van deze delen echter eerst opgeheven worden. Het lot van de kolenwasserij ligt derhalve in handen van de
Vlaamse Minister bevoegd voor Onroerend Erfgoed, maar ook de rol van het gemeentebestuur van Beringen en van de provincie Belgisch Limburg is in deze niet te onderschatten", lezen we in een dringende oproep die de vereniging heeft verspreid.
Omdat deze kolenwasserij zo belangrijk is, de laatste in het Limburgs mijnbekken en één van de laatste in Europa, werd tot slot van de dag
unaniem een document goedgekeurd waarbij de deelnemers hun bezorgdheid uiten en zich verzetten tegen alle mogelijke plannen tot sloping van delen van de kolenwasserij. Zij roepen de erfgoedverantwoordelijken - op de eerste plaats de Vlaamse Minister bevoegd voor Onroerend Erfgoed en het gemeentebestuur van Beringen - op om in deze
niet toe te geven.
De nota wijst op het belang van de Beringse kolenwasserij: "De kolenwasserij is een
onvervangbaar beeldbepalend element van de historische mijnsite van Beringen en met voorsprong het grootste gebouw op de site. Het beeld van de site wordt m.a.w. in sterke mate bepaald door de aanwezigheid van dit complex. Hierdoor heeft de site in grote mate haar oorspronkelijke allure behouden.
Het reduceren van de kolenwasserij tot een deel van haar oorspronkelijk volume heeft een impact op de beeldwaarde, de ensemblewaarde en de belevingswaarde van de hele site.
Het slopen van een deel van de kolenwasserij betekent dat de technische evolutie en ontwikkeling van dit complex niet meer
leesbaar en interpreteerbaar zal zijn, waardoor de historische en de erfgoedwaarde sterk aangetast wordt.
De mijnsite in Beringen is de enige site in Limburg en
één van de weinige in Europa die nog inzicht geeft in het volledige productieproces van een steenkoolmijn. De aanwezigheid van de kolenwasserij is essentieel om dit proces te begrijpen. De kolenwasserij vormde immers een schakel tussen het delven van de kolen in de ondergrond en het transport naar de eindgebruiker. Bovendien toont de omvang van het gebouw in één oogopslag het grote industriële karakter van de Limburgse steenkoolnijverheid aan. De kolenwasserij van Beringen is een uniek gebouw, niet alleen in Vlaanderen. Het is de enige kolenwasserij van het Kempens Bekken die bewaard is gebleven. Binnen Europa is het daarenboven één van de weinige bewaarde kolenwasserijen van dergelijke schaal. Ze heeft daarom ook een
internationaal belang", staat in de motivatie die gisteren in Kerkrade unaniem is goedgekeurd door de deelnemers aan de Vlaams-Nederlandse Ontmoetingsdag voor Industriële Archeologie.