Gisteren is vastgesteld dat de Grauwe Steen verdwenen is, een eeuwenoude grenssteen. Het was Henk Muylaert, herder in dienst van Natuurpunt,  die de ontdekking deed. De “Grauwe Steen” is niet zomaar een steen, maar een kolos, in de ijstijd wellicht afgezet door de Oermaas.
In tegenstelling tot de meeste grenspalen die maximaal enkele eeuwen oud zijn, werd deze steen al meer dan 700 jaar als grensafscheiding gebruikt. Bovendien markeerde hij eeuwenlang de grenzen van niet minder dan vijf gemeenten: Koersel, Heusden, Zolder, Houthalen en Helchteren.
De Grauwe Steen lag temidden van de uitgestrekte heide die inwoners gebruikten om er hei te kappen, russen te steken, hun schapen te laten grazen… Omdat er vaak discussie ontstond over het gebruik ervan werden er grenzen afgebakend. Vaak maakte men voor het aanduiden van grenzen gebruik van natuurlijke elementen als beken, vijvers, duinen of zandbergen, bomen en degelijke. Daarover ontstonden meermaals ook nog discussies. Bomen verdwenen, zandhopen werden verplaatst… In een latere fase werden er grenspalen geplaatst.
Op sommige plaatsen werden zwerfkeien als grensafbakening gebruikt. Bekend zijn o.m. de Blauwe Steen en de Blauwe Kei. De oudste aangetroffen tekst waarin de Grauwe Steen vermeld wordt dateert uit 1386. Vanaf de 15de eeuw neemt het aantal vermeldingen ervan toe. In de historische documenten van de aanpalende gemeenten komt de naam ervan veelvuldig voor. Die vormde immers een duidelijke en vrijwel niet verplaatsbare afbakening. Tot nu.
Natuurpunt heeft een oproep gedaan tot mogelijke getuigen. De Grauwe Steen afvoeren kon niet zomaar gebeuren; daarvoor waren aangepaste machines nodig. Heeft iemand iets gemerkt van opvallende activiteiten in de Grauwe Steenstraat in Koersel of in Heusden? Tref je in je omgeving in een tuin of landschapspark opeens een abnormaal grote steen aan? Bel dan even naar Bezoekerscentrum De Watersnip, tel. 011/450191, of stuur een mailtje naar zwartebeeknatuurpunt.be. (Foto Marcel Van Waerebeke - Agentschap voor Natuur en Bos)