Het regent bruin-rode bladeren terwijl ik op de bus wacht aan de Grote Baan. De wind ijlt. Ik heb een afspraak met een dakloze in Hasselt. Auto's razen voorbij. Het regent en er is geen schuilhok. Mijn pet heeft het hard te verduren. In de bus schuiven god-de-vaderachtige wolken voorbij. Bronsbruine beukhagen passeren trillenderwijs.
Ik ontmoet Marco (40 jaar) in een café. Marco* is al meer dan een half jaar dakloos. Hij heeft een zwaar leven achter de rug. Hij groeide op in Houthalen in een ontwricht gezin. Zijn vader was alcoholverslaafd en gewelddadig. Hij schoof Marco door naar zijn grootvader waar hij seksueel werd misbruikt. "Ik draag hier nog altijd de gevolgen van. Ik ging er 6 jaar voor in therapie. Als iemand aan mijn poep komt verstijf ik nog altijd. Ik heb drie relaties gehad en heb één kind. Ik mag mijn zoon jammer genoeg niet zien omdat ik geen huis heb. Sinds 17 mei leef ik op straat. Ik huurde een kamer in Sint-Truiden voor 550 euro. Omdat er veel gebreken waren en de stroom geregeld uitviel daagde ik de huisbaas voor de rechtbank. Uit wraak zette hij andere sloten en gooide mijn boeltje buiten. De rechtszaak tegen hem loopt nog altijd. Ik leef noodgedwongen op straat. Ik krijg een leefloon van het OCMW. Hiervan gaat 450 euro naar schuldaflossing en alimentatie. Met wat overblijft kan ik onmogelijk iets huren en overleven. Ik ben ingeschreven bij het Sociaal Verhuurkantoor. Dat kan meer dan een jaar duren, zei men mij. Om in orde te zijn moet ik een papier van gezinssamenstelling binnenbrengen. Mijn portefeuille en mijn kleren zijn echter gepikt in het station van Hasselt. Ik kan niets bewijzen. Ik kan ook geen bewijs van woonst voorleggen. Ze sturen je van het kastje naar de muur. Ik kan niet aantonen wie ik ben.
"Ik slaap zoveel mogelijk in een ondergrondse parking. Daar is het lekker warm. Als ze je betrappen vlieg je buiten. Soms komt de politie tegen je aan schoppen om je weg te jagen. Ik ben moe gevochten. Ooit nam ik een cocktail van medicatie om er een eind aan te maken. Zo belandde ik zes dagen in coma. Toen ik wakker werd zei ik "shit ik leef".
"Ik heb ooit gebedeld omdat ik honger had. Maar dat lukte niet, ik heb geen borsten en heb ook geen been af. (lacht) Ik heb ook kanker gehad. Aan de lever. Hiervoor was ik twee jaar in behandeling. De hospitalisatiekosten moet ik nog altijd verder afbetalen, want ik heb geen hospitalisatieverzekering.
"Door mijn ziekte verloor ik mijn contacten met de winkels en bakkers waar ik gratis eten kreeg. Nu gooit de Panos nog liever een zak broodjes weg dan er eentje aan mij te geven. Orders van hogerhand zeggen ze. Drugsverslaafden hebben veel verknoeid door hun gedrag. Ze haalden eten op dat ze doorverkochten aan de nachtwinkel om zo aan hun spul te geraken. Zo begaaiden ze het. Maar niet alle daklozen zijn drugsverslaafden.
Ik werkte 16 jaar als lasser voor een evenementenbureau. Zo was ik bijvoorbeeld roady voor Cirque du Soleil en bouwde ik podia voor grote zangers. Door mijn ziekte is dat gestopt. Nu volg ik opnieuw een cursus lassen in Houthalen, op maandag, dinsdag en woensdag. Zo heb ik een beetje structuur in mijn leven en hoor ik ergens bij. Mijn droom is ooit weer als lasser aan de slag te kunnen.
"Ik ben blij dat ik voor 2 euro kan eten bij Café Anoniem. Als je geen geld hebt krijg je niets. Dat vind ik hard. Waarom geen maandkaart voor 60 euro? Dan heb je voor een hele maand eten. Door mijn medicatie zit ik regelmatig zonder geld. Zoals vandaag, ik heb al drie dagen niet meer gegeten. Ik beken, ik heb al ooit eten gestolen, uit hongersnood. In de winteropvang ben ik niet welkom. Het OCMW zegt dat ik niet in aanmerking kom omdat ik een leefloon heb. Voor begeleid wonen moet ik uittreksels van mijn bank voorleggen als bewijs dat ik wel degelijk in Hasselt verblijf (hij toont de uittreksels). Dat vind ik absurd.
Vrijdag heb ik de hele nacht rond gelopen. Om 7 uur belde ik bij een vriend aan om me daar op te warmen. Mijn vingers zagen blauw. Ik ben in de zetel in slaap gevallen en sliep de klok rond. De burgemeester zegt voor de televisie dat elke dakloze er één teveel is. Maar wat doet zij voor de daklozen? Luxe appartementen aan het kanaal en een chique stadhuis bouwen. Waarom kan ze niet zorgen voor bed-bad-brood voor alle daklozen van Hasselt?"
Ter informatie: wie Marco en andere daklozen een kerstkaartje wil sturen kan een pakketje van drie kaarten kopen in de Wereldwinkel of bij Warm Hart. Kostprijs: 3 euro.
*) Marco is een schuilnaam.
(Jef Lingier)