Nadien verzamelden de vele aanwezigen op de Poolse Militaire Begraafplaats, waar 257 soldaten hun laatste rustplaats vonden.
Onder de gasten bevonden zich naast burgemeester Bob Nijs ook de speciale gezant van Zijne Majesteit de Koning, Poolse en internationale vertegenwoordigers, waaronder mevrouw Katarzyna Skórzyńska, zaakgelastigde van de Poolse ambassade, consul-generaal Piotr Adamiuk, en generaal-majoor Piotr Fajkowski. Ook de Duitse en Canadese ambassadeurs, de Limburgse provinciaal commandant kolonel Philippe Ganne, en tal van veteranen en inwoners waren aanwezig.

Na het neerleggen van bloemenkransen en het spelen van de Last Post weerklonken de Belgische en Poolse volksliederen, gevolgd door toespraken die de historische betekenis én de actualiteit van vrede en vrijheid onderstreepten.

De eerste toespraak werd gehouden door burgemeester Bob Nijs. Hij herinnerde aan 8 mei 1945, de dag van de onvoorwaardelijke Duitse capitulatie. “Op die dag kwam er een einde aan de grootste gruwel die Europa ooit heeft gekend,” aldus Nijs.
Hij verwees naar het vredesmonument in Lommel, waarvan de boodschap door kinderen werd geschreven: “Bescherm elkaar, bescherm de vrede.” De burgemeester richtte zich rechtstreeks tot de gevallen soldaten met drie woorden: verschil, toekomst en thuis.
“Wat hebben jullie strijd en opoffering een verschil gemaakt. We kennen al 80 jaar vrede, maar die vrede is broos, als glas. Jullie gaven ons een toekomst die jullie zelf niet kregen. En hoewel jullie niet meer naar huis mochten, hebben wij jullie hier in Lommel een laatste thuis gegeven.”

Namens de Poolse ambassade nam daarna mevrouw Katarzyna Skórzyńska, zaakgelastigde, het woord. Zij benadrukte dat Lommel de grootste Poolse militaire begraafplaats in België huisvest: “Hier rusten meer dan 250 soldaten, voornamelijk van de Eerste Pantserdivisie van generaal Maczek. Het is een plaats van diepe bezinning en bovenal een plaats waar wij hulde brengen aan onze helden.”
Ze schetste de lange weg van generaal Maczeks divisie: gevormd in Schotland, strijdend in Frankrijk, België en Nederland, en uiteindelijk tot in Duitsland. “Vecht zoals de Poolse soldaat altijd heeft gevochten: vastberaden en ridderlijk,” citeerde zij de generaal.
Skórzyńska besloot: “Wij zijn ontroerd en dankbaar dat de herinnering aan de Poolse soldaten in België nog altijd levendig is, zoals blijkt uit de ceremonie van vandaag.”

Daarna nam Karolina Gudys namens de Poolse diaspora het woord. “Vandaag herdenken wij niet alleen de 81ste verjaardag van de bevrijding van Belgisch grondgebied door de Eerste Pantserdivisie onder generaal Maczek. Wij eren ook de kracht van onze gemeenschap, een gemeenschap die herinnert, verenigt en trouw blijft aan de waarden waarvoor zij vochten.”
Zij herinnerde eraan dat de begraafplaats in 1946 werd opgericht, toen Britse autoriteiten verspreide graven lieten samenbrengen. “Zo konden deze soldaten rusten naast hun kameraden in de strijd.”

De plechtigheid werd opgeluisterd door een korte artistieke bijdrage van leerlingen van de Poolse school in Antwerpen. Met zang en voordracht brachten zij een eerbetoon aan de Poolse bevrijders en gaven zo de herinnering door aan een nieuwe generatie.

Na de toespraken volgden een gebed voor de vrede, een minuut stilte en een militaire eregroet. Kransen werden neergelegd, de Last Post weerklonk, en de Belgische en Poolse vlaggen werden gehesen.
De aanwezigheid van de speciale gezant van Zijne Majesteit de Koning onderstreepte de blijvende betekenis van dit moment van herdenking en verbondenheid tussen België en Polen.
De plechtigheid eindigde met het tekenen van het Gulden Boek en een officiële receptie.

Zoals burgemeester Nijs het samenvatte: “Met een zeer grote eerbied en een zeer grote dank, voor jullie en onze vrijheid.”