Na weken van voorbereidingen was het afgelopen dinsdag zover: de sluizen van de wateringen in de Kolonie gingen open, waarop het mineraalrijke Maaswater, afkomstig van het kanaal Bocholt-Herentals, opnieuw z’n weg zocht over de graslanden. En dat al voor de 47ste keer sinds het
witteren nieuw leven werd ingeblazen door een groepje vrijwilligers. Die vrijwilligers die genomineerd zijn voor de verkiezing van 'Lommelaar van het jaar 2023'.
Vandaag kon het publiek onder begeleiding van enkele enthousiaste wittergidsen, waaronder Dirk Delchambre
(foto 1 onder), de
bevloeide percelen bezoeken. Zo'n 50 mensen zakten af naar de Wateringen om onder een heerlijk zonnetje in twee groepen een voorjaarswandeling door de Wateringen te maken en heel veel te weten te komen over de
geschiedenis van de regio, de
eeuwenoude techniek van het witteren en de
rijke fauna en flora van het gebied. Dirk vertelde over het staatsinitiatief in de jaren 1840 - 1850 om mensen naar de Kolonie te lokken, met 5 ha grond, een koe, een paardenkastanjeboom en een waterput als lokaas, om hier te komen werken. Maar dat initiatief werd een gigantisch fiasco. Van de 25.000 ha die men in het achterhoofd had zijn er toen maar 213 ha bevloeid geweest. Een peulschil, maar wel de voorbode van wat nu in Lommel op de lijst van immaterieel cultureel erfgoed van Unesco prijkt.
Dirk leerde de geïnteresseerden wat een spijssloot, een boven- en ondergracht en een boven- en onderzoef waren en hoe men het water, alleen gebruikmakend van de zwaartekracht en de natuurlijke stroming van het water, over de verschillende percelen van de blokken bracht. Een boeiende uiteenzetting van de
eeuwenoude landbouwtechniek om de graslanden te bevloeien en op een natuurlijke manier te verrijken met allerlei mineralen, waaronder kalk, waardoor deze bodem de allerbeste van de hele Kempen geworden was en ervoor gezorgd had dat Lommel-Kolonie over één van de (zoniet dé) beste graslanden in ons land beschikt. Het hooi dat hier geoogst wordt is hierdoor zeer gegeerd, onder andere door paardenboeren uit Noord-Nederland, omdat er zo veel kruiden in het gras zitten. Het enige probleem is de hersttijlloos, een bloem die erg lijkt op de voorjaarskrokus maar veel groter is en in de herfst bloeit. Deze plant is zeer giftig voor de paarden en moet dus regelmatig uitgestoken worden.
De bezoekers konden de vrijwilligers ook aan het werk zien tijdens het opendraaien van de sluis van perceel 3 en het dichtdraaien van die van perceel 1
(foto 2 onder). Vanaf vandaag wordt dus perceel 3 bevloeid.
Het gebied van de Wateringen is een
boeiend cultuurlandschap waar economie en naderhand ecologie en natuur bijgekomen zijn, en dat een mooi gebied is geworden om in te wandelen, met een rijke fauna en flora. Een pluim voor de Vrijwilligers van de Vloeiweiden die dit bewerkstelligd hebben!
(LdB)