Afgelopen vrijdag verdedigde Peter Vanvelthoven, voormalig burgemeester van Lommel, met succes zijn doctoraat in de rechten aan de VUB. Zijn onderzoek, getiteld “De impact van een snel veranderende samenleving op het internationale belastingstelsel en hoe België daarop unilateraal kan inspelen”, richtte zich op de vraag hoe België kan omgaan met de fiscale uitdagingen van een snel veranderende samenleving, gekenmerkt door globalisering, digitalisering, klimaatverandering en geopolitieke verschuivingen.
Hij stelt vast dat het huidige internationale belastingstelsel, gebaseerd op fysieke aanwezigheid, alsmaar minder aansluit bij de digitale en geglobaliseerde economie. Vanvelthoven onderzocht onder meer of België unilateraal belastingen kan invoeren op digitale diensten, online leveringen, inkomsten uit de metaverse of zelfs op een gereguleerde cannabismarkt. Dit alles om de welvaartsstaat, die gefinancierd wordt door belastingen, niet in het gedrang te brengen. Want mensen die een job doen betalen belastingen, maar alsmaar meer jobs worden door machines, software of kunstmatige intelligentie gedaan, en die betalen geen belastingen.
Zijn conclusie is dat België wel enige ruimte heeft voor eigen initiatieven, maar dat
internationale samenwerking cruciaal blijft om problemen zoals belastingontwijking en winstverschuiving aan te pakken. De wereldwijde minimumbelasting van 15% is volgens hem een stap vooruit, maar onvoldoende. Hij pleit daarom voor een herziening van het internationale belastingstelsel en een toekomstgericht beleid dat gelijke tred houdt met maatschappelijke en technologische evoluties.
Van de jury kreeg Vanvelthoven mooie woorden, en ook zijn promotor Michel Maus was onder de indruk van zijn onderzoek. Vanvelthoven kan zich dus vanaf afgelopen vrijdag doctor in de rechten noemen.