Nog maar twee dagen geleden keurde de provincie het dossier voor de bouw van zeven windmolens op Molenheide goed, en, niet totaal onverwacht uiteraard, is er nu een erg negatieve reactie vanwege de natuurverenigingen. “Het lijkt wel of de provincie een slag van de molen heeft gekregen om net op deze plaats dit project mogelijk te maken. Pal op een van de meest belangrijke overlandse vogeltrekroutes van West-Europa wil men 7 molens plaatsen van meer dan 150 meter hoogte. En dit zonder een degelijke impactstudie waar we al jaren vragende partij voor zijn en die ook door de Provincie zelf werd aangehaald als absolute voorwaarde in dit dossier. Compleet onverantwoord! Met deze beslissing verklaart de Provincie alle gebieden vogelvrij,” reageert Davy Paulus, woordvoerder van de lokale natuurverenigingen. Argumenten als 'energie voor 11.000 gezinnen' worden ook als 'zand in de ogen strooien' beschouwd, aangezien 2 van de 7 molens rechtstreeks voor Sibelco zijn, en de andere in hoofdzaak voor andere bedrijven.
Nochtans waren er op de Provincie heel andere geluiden te horen, slechts twee jaar geleden. Toen klonk het zo: "uw bekommernis is in essentie uiteraard terecht: hernieuwbare energievoorziening is absoluut noodzakelijk, maar niet ten koste van grote verliezen aan biodiversiteit."... en "Specifiek voor Maatheide is er bijvoorbeeld ikv een MER-procedure extra informatie beschikbaar die het vergunnen van windmolens op die locatie niet geheel onmogelijk, maar wel moeilijk verdedigbaar maakt. Wij wachten momenteel nog op advies van het Agentschap Natuur en Bos om de beleidsmatige inschatting te kunnen maken, maar het ziet ernaar uit dat Maatheide (niet Kristalpark) nu al een rode kleur zal krijgen toebedeeld op de nieuwe windkaart. Daarmee zal een duidelijk signaal worden gegeven aan toekomstige exploitanten dat een poging tot aanvraag van een vergunning nauwelijks of geen kans heeft op slagen." Toch een serieuze bocht dan nu....
Vogelbescherming Vlaanderen, de Projectgroep Levend Zand, Natuurpunt Noord-Limburg en Natuur-punt Limburg hadden bezwaar aangetekend tegen de stedenbouwkundige en milieuvergunningsaanvraag van elektriciteitsproducent en energieleverancier EDF Luminus. De organisaties zijn uiteraard niet tegen het opwekken van energie met behulp van windturbines, integendeel, zij onderkennen dat windenergie tot de meest milieuvriendelijke en duurzame alternatieven voor fossiele energiebronnen behoort. Ze hebben zich dan ook nooit verzet tegen de bouw van windturbines op Kristalpark, de locatie die door de stad Lommel expliciet werd aangewezen om tot de door haar gewenste concentratie van windturbines te komen. Wel kan er volgens de verenigingen alleen maar sprake zijn van een duurzame energiebron als de turbines de natuur en het milieu niet schaden. In het geval van de plannen voor Maatheide is het tegenovergestelde het geval. De locatie is gelegen op een van de belangrijkste vogeltrekbanen in het binnenland van België. De keuze voor Maatheide als onderzoeksgebied voor vogeltrek berust in geen geval op toeval, maar is weloverwogen. Tot deze keuze liggen de volgende feiten aan ten grondslag:
•    Door zandwinning is tussen Mol en Lommel van west naar oost een 18 kilometer brede keten van grote meren ontstaan. Veel soorten zangvogels mijden tijdens de trek grote oppervlakten water en volgen bij voorkeur groene zones en bosranden. Tussen en langs de meren stuwen zij dan ook in indrukwekkende stromen samen.
•    Ten westen van Lommel wordt dit effect nog eens versterkt door de neiging van de vogels om bij lage trek ook verstedelijkt gebied te mijden. Er is dus tussen de stad en de zandwinningsmeren sprake van een sterke fuikwerking.
•    De aanvoer van trekvogels vindt hier in het najaar plaats over een kilometerslange, dunbevolkte, groene zone die zich in noordoostelijke richting tussen Lommel en Eindhoven uitstrekt; in het voorjaar vindt die aanvoer plaats door een overeenkomstige groene zone tussen Lommel en Leuven.
•    Roofvogels en andere grote vogels als ooievaars en reigers zijn voor de trek afhankelijk van opstijgende lucht, thermiek. Die stelt hen in staat om zonder veel energieverbruik grote afstanden af te leggen. De hoge zandgronden rond Lommel genereren zeer snel en veel thermiek (en zijn om die reden ook erg populair bij zweefvliegers). Vandaar dat Lommel voor vele van dergelijke vogelsoorten op de jaarlijkse trekroute ligt. Vanwege de gunstige geologische omstandigheden is dat wellicht al eeuwenlang het geval.
•    De grote meren op Maatheide hebben een sterke aantrekkingskracht op watervogels als ganzen, eenden, meeuwen en steltlopers. Deze soorten zien de plassen al vanaf grote hoogte en op grote afstand liggen en komen daarop af om te inspecteren of het terrein geschikt is als foerageer-, pleister- of overnachtingsgebied.
Bovendien bevindt het gebied zich binnen de aan- en afvliegroutes van tienduizenden meeuwen die op Maatheide overnachten en is het van onschatbaar belang voor diverse schaarse broedvogels en overwinteraars op het terrein zelf en in de onmiddellijke omgeving. De vier organisaties die bezwaar indienen, zijn hoogst verbaasd dat EDF Luminus, ondanks voortschrijdend inzicht, aan deze locatie blijft vasthouden.
Het uitgebreide bezwaarschrift kan men online nalezen via deze link.
Daarnaast blijft het de verenigingen verbazen dat de projectpartners het er in alle communicatie over hebben dat het project in staat is om ‘energie te leveren aan 11.000 gezinnen’ als je weet dat twee van de zeven windmolens rechtstreeks energie gaat leveren aan projectpartner Sibelco. De overige opgewekte energie willen de partners leveren aan bedrijven in de nabije omgeving. Door steeds de schijn van baten aan 11.000 gezinnen op te houden, vertellen partijen op z’n minst maar de halve waarheid.
Stad Lommel komt ook niet onbesproken uit de strijd. Als projectpartner is de stad in dit dossier zowel rechter (adviesverlenende instantie) als partij (rechtstreeks delen in de opbrengsten van het project). Blijkbaar is dit geen bezwaar. Integendeel: ondanks meerdere negatieve adviezen in het verleden om op deze locatie windmolens te plaatsen, is zij steeds een groot voorvechter gebleven om dit project vooralsnog te realiseren.
Vogelbescherming Vlaanderen, de Projectgroep Levend Zand, Natuurpunt Noord-Limburg en Natuur-punt Limburg beraden zich over eventuele bijkomende stappen en roepen de projectpartners op om in dit dossier vooralsnog de juiste beslissing te nemen. De natuurverenigingen willen benadrukken dat ze zich loyale partners getoond hebben in andere groene energiedossiers zoals die van de windmolens op Kristalpark, maar trekken de grens daar waar groene stroom ten koste gaat van natuur. Het kan niet de bedoeling zijn dat een project net datgene vernietigd wat men poogt te beschermen.