Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir en haar collega van Mobiliteit en Openbare Werken Lydia Peeters hebben deze voormiddag in Oudsbergen het Vlaams Actieprogramma Ecologische Ontsnippering (VAPEO) ondertekend. Dat plan bevat 15 projecten langs gewestwegen die de komende vijf jaar de leefgebieden van dieren opnieuw met elkaar zullen verbinden. In Oudsbergen gaat het om een ecobrug of -tunnel bij de N76, tussen Meeuwen en Zwartberg. Verder zijn er dergelijke projecten gepland in Lommel (N71 tussen Lommel en Mol), Zonhoven (E314) en Dilsen-Stokkem (2).
Het Vlaamse landschap telt veel wegen per vierkante kilometer. Gemiddeld komt een dier op zijn tocht door het landschap om de 300 meter een weg tegen. Dat komt onder andere door lintbebouwing, maar ook door de hoge bevolkingsdichtheid en daarmee gepaard gaande verspreiding van allerhande activiteiten in het landschap. Die situatie noemen we 'versnippering'. Om de versnippering te doorbreken, moet er 'ontsnipperd' worden, zodat dieren hun natuurlijke paden weer kunnen volgen en zich gemakkelijker in het landschap kunnen verplaatsen. Een versnipperd landschap heeft immers heel wat nadelige gevolgen voor dieren en planten en zo uiteindelijk ook voor de mens. Ontsnipperende maatregelen hebben het grootste effect als deze de grootste barrières opheffen. Dat zijn veelal onze gewestwegen en snelwegen. Vandaar de keuze om hier eerst werk van te maken.
Reeds meer dan 20 jaar worden maatregelen voorzien om dieren toe te laten een weg veilig over te steken. Met het Vlaams Actieprogramma Ecologische Ontsnippering slaan minister Demir (bevoegdheid voor Omgeving) en minister Peeters (bevoegd voor Mobiliteit en Openbare Werken) nu ook structureel de handen in elkaar om de knelpunten aan te pakken. Deze knelpunten werden verzameld in een databank en kregen een prioriteitsscore op basis van ecologische criteria en haalbaarheidscriteria. Een bijkomende inspanning om het aantal investeringen op te drijven is bovendien aangewezen om de vergelijking met de buurlanden te kunnen doorstaan. Een Vlaams actieprogramma ecologische ontsnippering Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir: “Dit is niet alleen goed voor de verkeersveiligheid omdat we overstekende dieren zoals everzwijnen voorkomen, maar we versterken ook onze ecosystemen door onze grote natuurgebieden met elkaar te verbinden tot een samenhangend netwerk. Hier in Oudsbergen worden volgend jaar de eerste ecorasters geplaatst, maar gaan we de komende vijf jaar samen op 15 locaties in Vlaanderen stevig investeren in afrastering, ecotunnels, ecoducten, enzovoort.” Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken Lydia Peeters: “Het vijfjarenprogramma dat vandaag gelanceerd wordt, omvat 15 investeringswerken en voorbereidende studies waarvoor 50 miljoen euro ingezet wordt. Elk jaar is voor de uitvoering van het plan 10 miljoen euro voorzien. Het betreft een rollend programma dat jaarlijks geactualiseerd en aangevuld wordt met knelpunten uit de databank. Zo blijft het steeds mogelijk om de meest prioritaire projecten eerst aan te pakken en in te spelen op opportuniteiten of acute knelpunten die een snelle uitvoering vragen.” Het budget wordt niet alleen ingezet voor de realisatie van de ontsnipperende maatregelen, maar eveneens voor voorbereidende studies, communicatie en de monitoring van de maatregelen na realisatie.