Welke therapie voor MS zal aanslaan bij welk type patiënt? En kan je dit op voorhand nog beter voorspellen? Op die vraag zoekt het instituut BIOMED van de UHasselt samen met Revalidatie & MS Centrum Pelt een antwoord tijdens het grote Europese onderzoeksproject 3TR. “Tijdens dit project volgen we MS-patiënten op die een therapie krijgen en zoeken we naar bepaalde stoffen in het lichaam waarmee we op voorhand kunnen voorspellen of de therapie al dan niet zal aanslaan”, zegt prof. dr. Veerle Somers.
Het 3TR-project is het grootste Europese immunologische onderzoeksproject naar therapievoorspellers ooit. 69 partners uit 15 verschillende landen, waaronder ook andere universiteiten en onderzoeksinstellingen in ons land, zullen samenwerken rond zeven verschillende immunologische ziektes. BIOMED zal hierbij werken binnen het onderzoek naar Multiple Sclerose. Bedoeling is om aan de hand van zogenaamde biomerkers sneller en beter te kunnen voorspellen welke – vaak dure – therapieën zullen aanslaan bij een patiënt. Want niet iedere therapie slaagt bij iedere patiënt. Alle onderzoekspartners zullen tijdens dit project gebruik kunnen maken van klinische data en stalen van meer dan 50.000 patiënten uit heel Europa. Het totale project loopt zeven jaar lang en heeft een budget van maar liefst 80 miljoen euro.
“Voor BIOMED is het de eerste keer dat we in zo'n groot Europees onderzoeksproject kunnen stappen”, legt projectleidster voor UHasselt, prof. dr. Veerle Somers uit. Samen met neurologen van het Revalidatie & MS Centrum Pelt zullen de onderzoekers van UHasselt patiënten rekruteren en gedurende lange tijd opvolgen. Deze patiënten worden behandeld met eerstelijnstherapieën voor MS. De onderzoekers zullen bij hen stalen afnemen om zo op zoek te gaan naar biomerkers. “Dat zijn stoffen in het lichaam van de patiënt waarmee we zouden kunnen voorspellen of iemand al dan niet zal reageren op een therapie”, zegt Veerle. “Met dit project hopen we dus belangrijke stappen te zetten naar gepersonaliseerde geneeskunde. Want als we op voorhand kunnen voorspellen welke patiënt wel of niet zal reageren op een bepaalde therapie, dan kunnen we mensen nog beter behandelen.” De stalen die BIOMED zal afnemen bij MS-patiënten zullen volgens vaste procedures verzameld worden, op precies dezelfde manier als andere partnerinstellingen uit heel Europa deze zullen verzamelen. Daarna worden alle stalen samengebracht in een groot gecentraliseerd data-platform. “Op die manier zullen onderzoekers op heel grote schaal analyses kunnen uitvoeren en nog beter gelijkenissen of verschillen kunnen ontdekken bij patiënten waarbij de therapie al dan niet aanslaat”, legt dr. Judith Fraussen van BIOMED uit.
Ook bij Revalidatie & MS Centrum Pelt is men blij om deel te nemen aan dit onderzoek. Veronica Popescu, MS-neuroloog: “Nu wordt de keuze voor een medicatie voornamelijk gemaakt op basis van gegevens uit de wetenschappelijke literatuur. Deze gegevens worden verkregen in grote groepen MS-patiënten. We weten dus niet van tevoren of de behandeling wel of niet zal werken voor de individuele patiënt die voor ons zit. Dit project zal een enorme bijdrage leveren aan een betere zorg voor mensen met MS omdat de keuze tussen de beschikbare behandelingen beperkt kan worden en er gezocht wordt naar de medicatie die zeer specifiek geschikt is voor de individuele patiënt. Zo zullen we sneller een remissie van de ziekte kunnen bereiken, en dat met minder nevenwerkingen en ongemakken voor de patiënt.”