Of je nu Youssef, Hans, Rachida, Zoë, Serkan, Nabu of Charlotte bent. Kennis is de sleutel van de onwetendheid.
De afgelopen maand werden de democratische grondvesten na de brutale aanslag op de cartoonisten van Charlie Hebdo in Parijs danig door elkaar geschud. Maar niet alleen onze democratie maar ook ons moraal en fatsoen werden aangetast. Het begrip respect werd vaak getorpedeerd, zeker op sociale media.
Vrije meningsuiting en respect voor religie kwamen lijnrecht tegenover elkaar te staan. Voorstanders die het afbeelden van de Profeet afkeuren, gaan heftig tekeer tegen de Westerse vrijbuiters met wederzijdse scheldpartijen tot gevolg, zonder enig gevoel voor nuance of een kans tot dialoog. Ook hier in Beringen zag ik op verschillende facebookpagina’s racistische uitlatingen naar de Moslims naast oproepen tot meer aanslagen tegen Joden of Christenen. En dat stemt me verdrietig als Limburger die opgroeide in Beringen-Mijn. Voor mij is de cité een fijne habitat om te vertoeven, een plaats waar culturen bij elkaar komen, waar ik kebab en souvlaki’s heb leren eten. Waar ik altijd vol bewondering opkeek naar de mijnwerkers van welke afkomst dan ook. In de put was iedereen zwart.
Ik was de afgelopen weken te gast in het Centrum Leren en Werken in Beringen als gastdocent om de jongeren enthousiast te maken over fotografie aan de hand van het gedicht ‘In Flanders Fields’. Bedoeling is om het gedicht op een creatieve manier in beeld te brengen en tegelijkertijd een gesprek over oorlog, poëzie te ontluiken. Niet altijd een gemakkelijke opgave, zeker niet in een omgeving waar jongeren meer gericht zijn op werken dan op studeren. Zij staan op een kruispunt in hun leven, zijn zoekende en een fotograaf die een gedicht komt vertellen, past zeker niet in hun leefwereld. Ik heb daarvoor alle begrip.
Ik vond als puber de meeste leraren van het kot in Beringen ook maar saai.
Toch heeft het mij diept geraakt dat er zo een grote desinteresse en gebrek aan algemene kennis is bij een aantal jongeren. Maar wat mij tegelijk opviel is de digitale kloof. Ik viel achterover van mijn bureaustoel toen ik een berichtje kreeg van een jongen die me vroeg hoe hij zijn foto naar mij moest mailen. Ik had er nog nooit bij stilgestaan dat jongeren van rond de zestien jaar dit niet zouden kunnen. Zelf werk ik in een digitale omgeving en als ik ons petekind van vijf zie spelen met de iPad, dat ben ik jaloers op die snelheid en kunde.
En dat heeft me aan het nadenken gezet. Een digitale kloof, een sociale kloof, een culturele kloof. Als ik goed rondkijk en ik ben eerlijk: ja er zijn nog teveel kloven, ook in Beringen.
En dit kunnen we alleen maar oplossen door meer in te zetten op kennis. Kennis over waarden en normen, over culturen, over geschiedenis, over democratie, over het leven, over ons. Niet over wij en zij. Inzetten op kennis in Vlaanderen, in Palestina, in Egypte en in Nigeria. Kennis is de sleutel tot het oplossen van elk conflict. Daar ben ik heilig van overtuigd.
Je pense donc je suis, zei ooit een leraar in het college tegen mij…
Hans Put