Abdulkadir Yilmaz (Vooruit) stelde een vraag over het aantal vroegtijdige schoolverlaters.
"De schooluitval in de afgelopen tien jaar is nog nooit zo hoog geweest: 1 op de 7 leerlingen verlaat het secundair onderwijs zonder diploma. Dat blijkt uit de meest recente cijfers van het Vlaams Ministerie van Onderwijs. In het schooljaar 2021-2022 heeft 14,1 procent van de leerlingen het secundair onderwijs verlaten zonder voldoende kwalificaties. In Beringen is de situatie nog slechter, waar slechts 15,9% van de leerlingen die in de stad wonen vroegtijdig de school hebben verlaten. De cijfers laten helaas geen positieve groei zien", stelt Yilmaz.
Daarom zijn vragen: Wat zijn de redenen voor de schooluitval onder jongeren in Beringen?
Heeft de stad deze cijfers voorspeld en welke maatregelen heeft de stad genomen?
Zijn er structurele oplossingen beschikbaar?
Schepen van Samenleven Ann-Sofie Vanoverstijns (CD&V):
Vanuit stad Beringen volgen we het thema ongekwalificeerde uitstroom nauw op en nemen we heel wat initiatieven. 82 jongeren die de school ongekwalificeerd verlaten, blijft hoe dan ook een confronterend cijfer. Al deden we het hiermee bijvoorbeeld nog altijd lichtjes beter dan de meeste ex-mijngemeenten.
De recente gepubliceerde cijfers gaan over schooljaar 2021-2022 en laten met 15,9% eigenlijk een plotse sterke stijging zien (in heel Vlaanderen). De voorgaande jaren was er in Beringen eerder een lichte structurele daling van de ongekwalificeerde uitstroom.
Ongekwalificeerde uitstroom is ook altijd de uitkomst van een lang proces van opgebouwde schoolse achterstand, schoolmoeheid en/of problemen in de thuiscontext waarin heel wat factoren meespelen, zowel op school als in de thuiscontext en op de arbeidsmarkt. In die zin is het moeilijk om hiervoor één verklaring te geven.
Wat zeker meegespeeld heeft in deze plotse stijging, is het Corona-virus. Schooljaar 2021-2022 was het tweede schooljaar van de Corona-crisis. Dat dit een heel moeilijke periode was voor jongeren, is overduidelijk. Vooral vanuit het Centrum voor leren en werken kregen we in die periode signalen dat het heel moeilijk was om de jongeren aan boord te houden.
Als Stad Beringen hebben we deze beleidsperiode sterk ingezet op jongeren en zeker op jongeren die ongekwalificeerd dreigen uit te stromen. Zo werd sinds 2021 bijvoorbeeld het JAC vervroegd opgestart en een OverKophuis geopend.
Ook in 2021 werd in samenwerking met Arktos een ESF subsidie bekomen voor het project Voorsprong. Binnen dit project kregen van 2021 t/m2023 meer dan 100 jongeren uit Beringen (18-30 jaar) ondersteuning en begeleiding om hun weg te vinden naar hulpverlening, tewerkstelling, een opleiding, …
Ook recent namen we nog nieuwe initiatieven. Op de gemeenteraad van 8 januari 2024 werd nog een addendum goedgekeurd dat de capaciteit van het JAC uitgebreid met 0,5 VTE met specifiek de focus op schooluitval en ongekwalificeerde uitstroom. Hiermee willen we jongeren ook nog sneller in beeld krijgen en individuele ondersteuning aanbieden.
Binnen OverKop kwadraat wordt dan weer een groepswerking georganiseerd voor deze doelgroep. En via het project West Limburg Werkt werken we mee aan de uitbouw van een lokaal partnerschap dat o.a. jongeren met een afstand naar werk extra begeleiding kan bieden.
Nog meer preventief zetten we vanuit het Huis van het Kind in op de omkadering van kwetsbare gezinnen bij de overgang van basis- naar secundair onderwijs. TALim, de Talenten Academie Limburg, zet dan weer in op het verkennen van talenten en interesses en draagt bij aan een betere en bewustere studiekeuze voor tieners tussen 11 en 13 jaar. Een werking als Kind en Taal begint dan weer aan de bron en bereidt jaarlijks heel wat van onze jongste kinderen voor op een goede start in de kleuterschool. Zo vermijden we dat de achterstand daar al begint.
Ook onze secundaire scholen nemen zelf meer en meer initiatieven om ongekwalificeerde uitstroom nog beter in kaart te brengen en te voorkomen.
En op donderdag 21 maart staat in het OverKophuis in Beringen een Lerend netwerk Samen tegen schooluitval gepland om de bestaande initiatieven nog sterker met elkaar te verbinden".
Toekomstperspectief
"Ik denk dat we mogen zeggen dat stad Beringen nog nooit zoveel initiatieven nam om ongekwalificeerde uitstroom aan te pakken en jongeren beter te begeleiden. Dat neemt niet weg dat er nog werk voor de boeg is. We blijven hier dus op inzetten. Binnen de strategische studie onderwijs werd schooluitval en ongekwalificeerde uitstroom recent door zowel basis- als secundaire scholen als prioriteit benoemd voor de komende jaren.
Helaas hebben we ook niet alle factoren in handen:
- Heel wat jongeren stromen uit vanuit een school buiten Beringen. Daar hebben we veel minder vat op.
- De huidige krapte op de arbeidsmarkt zorgt voor een sterkere aantrek omdat er ook meer vacatures zijn voor jongeren zonder diploma.
- De overgang naar Duaal Leren is positief voor de sterkere leerlingen. Maar het is nog onduidelijk wat het effect is op de zwakkere leerling die schoolmoe is en waarvoor het Centrum voor leren en werken vaak de laatste halte was.
- De invoering van KOALA-testen zorgt voor bijkomende schoolse vertraging omdat taalzwakkere kinderen later doorstromen naar het lager. Het is nog onduidelijk wat het effect op langere termijn is. Want die schoolse vertraging is op zich een belangrijke risicofactor op het vlak van ongekwalificeerde uitstroom".