Wat heb ik fout gedaan? Dat is de vraag waarmee
brandweerofficier Marc Coenen uit Beringen worstelt in de nacht van 11 augustus 2019. In een verlaten gebouw aan de Koolmijnlaan in Beringen komen Chris en Benni, twee brandweermannen van het korps Heusden-Zolder, om het leven bij de interventie. Marc zit meteen met een groot schuldgevoel en alhoewel zijn collega's en het latere rapport van FOD Binnenlandse Zaken hem niets verwijten, blijft de vraag knagen, zijn hersenen kraken als het ware.
Marc gaat op zoek naar antwoorden via een psychiater maar ook door zijn verhaal op te schrijven, als het ware een catharsis om het van zich af te schrijven. Dat hoor je wel meer in de psychologie. Schrijven werkt. En die eerste notities zijn uitgegroeid tot een boeiend boek dat niet alleen de feiten beschrijft van die fatale brand maar ook op zoek gaat naar diepere oorzaken en verbanden. Hoe werkt het brein van een brandweerofficier in gevallen van crisis. Is het allemaal wel correct wat in onze hersenen afspeelt? Werken we niet teveel op automatische piloot, is onze intuïtie wel juist?
Marc Coenen stelt alles in vraag en komt met een uniek relaas en naslagwerk.
In het eerste deel vertelt Marc het relaas van die fatale nacht. Niets wees in eerste instantie op een moeilijke brand, integendeel. Er waren eerder al interventies geweest na brandstichtingen door krakers maar deze keer loopt het helemaal anders. Door de complexiteit van het gebouw dat kapot was gerenoveerd, zit er een flinke adder onder het gras, of beter gezegd onder het dak. Een opgehoopte gaswolk onder een vals plafond zorgt door een fatale vuurzee. Benni en Chris komen niet meer levend uit het gebouw.
"Mijn brein gaat in shut down. Genoeg is genoeg. Het stressniveau is te hoog geworden. Mijn emmer loopt over. Dat heeft gevolgen. Flarden van scenes en beelden heb ik nog in overvloed maar hun samenhang en situering in tijd zijn uitermate schimmig. Na de overdracht van het bevel begin ik als een zombie rond te zwerven op de plaats van interventie. Van dan af start mijn zoektocht naar verklaringen..."
Voor het tweede deel is Marc zich dan gaan verdiepen in het werk van wetenschapsfilosofen, neurologen, gedragsbiologen en psychologen. Zelf is hij doctor in de oude Nabije Oosten en ook daar vindt Marc inspiratie om verklaringen te zoeken hoe zijn brein werkt.
"Hoe kan het zijn dat ik de ploegen op een logische manier heb ingezet maar dat ondanks die logische inzet van mij, het resultaat toch zo dramatisch is?"
Marc maakt hier een vergelijking met andere gelijkaardige branden in het buitenland en probeert lessen te trekken uit de brand in Beringen.
In het derde en laatste deel volgen we grotendeels dagboekgewijs de dagen na de brand, je voelt bij het lezen nog steeds de angst, de vertwijfeling en de pijn van de brandweerofficier. Marc krijgt gelukkig veel steun van zijn vrouw, zijn kinderen, collega's, ex-collega's en zijn psychiater. Zijn brein is nog altijd op drift en blijft zoeken naar het antwoord op de hamvraag: wat heb ik fout gedaan?
Het boek is zowel voor brandweerlui als niet-brandweerlui een uniek naslagwerk over een kleine brand in een groot gebouw met grootste gevolgen. Het boek is uitgegeven bij Kritak en ligt nu in de boekhandel. (Hans Put)