Dat ik een theaterfan ben, is intussen wel geweten. En mag ik me voor één keer eens ongebreideld laten leiden door mijn enthousiasme? Hier gaan we dan. Ik excuseer me vooraf al voor de vele uitroeptekens die onvermijdelijk zullen volgen.
Ik heb hem gezien. En gehoord. Woensdagavond in de Sint-Pietersbandenkerk van Lommel: mijn superidool – en zeggen dat ik me vorige week nog even luidop afvroeg of ik er wel een had – Jan Decleir.
De Lommelse centrumkerk is, na de bijzonder geslaagde renovatie, een open kerk geworden met ruimte voor cultuur. Dat is het gevolg van de lovenswaardig brede visie van de kerkfabriek. En woensdagavond heeft Jan Decleir daar, tijdens een éénmalige voorstelling in België, zijn publiek onbeperkt laten snoepen. In ‘De Heerser’ kruipt hij in de huid van het absurdistische, ultieme staatshoofd. Van in het portaal van de kerk kwam hij achter een trommelaar binnengemarcheerd, een soort fez op zijn indrukwekkende kop, een ‘grosse caisse’ op de buik, waar hij in een driftig ritme op sloeg. Koude rillingen kreeg ik ervan. Wat een massieve bonk acteerenergie vonkte er uit die korte optocht tot op het koor. En dan die tekst! Eigenlijk een opeenvolging van excerpten uit honderden speeches van staatshoofden, gedistilleerd tot – ik citeer even ‘Info Lommel’ – de ultieme, groteske redevoering. De moeder van alle politieke toespraken! De oorspronkelijke versie dateert van de jaren zeventig en is van de Duits-Argentijnse componist Mauricio Kagel, maar in de nieuwe invulling van Dimitri Verhulst blijft de idee van ‘de speech der speechen’ onaangetast. De tekst krijgt zelfs een absoluut eigen karakter. Wat een wonderbaarlijke présence heeft die Jan Decleir! Wat een granietblok nauwelijks ingehouden dynamiek! Wat een fenomenaal stemregister waarmee hij zijn publiek soms zalft, dan weer opjut en af en toe in een striemend crescendo de mantel uitveegt!
De muziek,
‘10 Märsche um den Sieg zu verfehlen’, van de hand van de hierboven genoemde Mauricio Kagel, en uitgevoerd door
‘I Solisti del Vento’ zorgde voor een erg geslaagde, zeker niet van zwarte humor gespeende omlijsting.
Ik geniet nog na terwijl ik dit schrijf. Ik word een vat vol emoties. Zelfbeheersing is een eigenschap die ik, als het over goed toneel gaat, slechts sporadisch tot mijn arsenaal deugden mag rekenen.
Pas nu realiseer ik me dat jullie deze voorstelling misschien helemaal niet gezien hebben. Tja, da’s dan jammer.
Chel DRIESEN