Neerpelt
Sven Agten woont weer in China. Hij mailt:Beste lezer, laat ik me vlug introduceren: mijn naam is Sven Agten, werkzaam in China, en voor mijn werk veel aan het reizen in zuidoost Azië. Ik woon ondertussen al 11 jaar in China: van 2004 tot 2013 in Beijing en omstreken, dan een jaartje België, en nu sinds 2014 terug in Shanghai. In al die jaren is China enorm veel veranderd, en het is amper voor te stellen als je er zelf geen getuige van bent.
Grootste evolutie over de laatste 10-20 jaren is misschien wel het feit dat de mensen zichtbaar rijker geworden zijn, en dat de grote steden zoals Beijing en Shanghai qua moderniteit en internationalisering niet moeten onderdoen voor andere wereldsteden zoals Londen, New York of Parijs. Ook de middelgrote steden hebben erg grote veranderingen doorgemaakt, en sommige zijn op weg om een nieuw Beijing en Shanghai te worden.
Waar 10 jaar geleden buitenlanders nog wel eens regelmatig werden bekeken als iets vreemds, gebeurt dat nu zelden tot nooit meer in de steden (wie in het archief van de Internetgazet gaat zoeken, vindt daar nog wel stukje geschreven door mij in 2006 of zoiets met voorbeelden daarvan). Als je vroeger een luxueuze winkel binnenstapte, kreeg je van het personeel al meteen de nodige service omdat ze er van uitgingen dat het geld bij de westerling zat. Wanneer je nu diezelfde winkel terug binnenstapt, zal je zien dat diezelfde behandeling nu weggelegd is voor de Chinese klant, want het personeel weet dat het geld tegenwoordig daar zit. En ik spreek hier niet over een paar luxueuze winkels; in elke Chinese stad vind je genoeg plaatsen om geld te spenderen aan Louis Vuitton, Armani of zo, om niet te spreken over de honderden shopping centra, genre WIjnegem Shopping Center. Om een voorbeeld te geven: voor Porsche en BMW is China al de grootste afzetmarkt, en indien u nu op dit moment een iPhone 6 wil kopen, kan u nog altijd de rijen wachtenden vervoegen bij een van de Apple-winkels.
Al dat geld - dat in al die jaren gegenereerd is door hard werk en de groeiende economie - geven Chinezen ook graag uit in het buitenland. Elk jaar gaan zowat 80 miljoen Chinezen naar het buitenland op vakantie, en kopen ze daar massaal luxueuze producten (want in China is er vaak een import-taks van 30%). Als u ooit naar Venetië of Parijs gaat, dan zal u weten wat ik bedoel: wereldwijd is de Chinese toerist degene die het meest spendeert. Om een lang verhaal kort te maken: op vele vlakken is het land geëvolueerd tot een moderne, welvarende natie. Dat gezegd zijnde, er is natuurlijk nog altijd een groot verschil tussen arm en rijk, maar tegelijkertijd ook een groeiende middenklasse.
Maar al die welvaart heeft ook haar nadeel, en de vervuiling is waarschijnlijk het meest bekend van allemaal. Ikzelf ben in 2013 uit Beijing verhuisd omwille van de vervuiling die het dagelijkse leven te veel begon te hinderen. Chinezen die een smartphone hebben (en dat zijn er tegenwoordig 600 miljoen!) hebben vaak een app waarop ze van uur tot uur de luchtvervuiling kunnen volgen in elke Chinese stad. Die app bepaalt vaak het leven van de mensen: bij grote vervuiling wordt er meer binnen gebleven, net zoals bij regen in feite. Dus als het leven in grote mate gestuurd begint te worden door de vervuiling, zijn er grenzen aan wat er nog mogelijk is. Nu leven we in Shanghai, dat veel minder vervuiling heeft dan Beijing, dus de invloed is ook minder hier.
China is nu stappen aan het ondernemen om de vervuiling fors tegen te gaan. Het land is wereldwijd al de grootste investeerder in groene energie (er zijn hier enorme windmolenparken bv.), en in Beijing en Shanghai kan je nog amper een nummerplaat krijgen voor je nieuw aangekochte auto. Ook is de economie aan het veranderen van een productie-gerichte economie naar een meer service gerichte (en dus ook met minder vervuiling). Chinese en westerse bedrijven werkzaam in de zware industrie, productie enz. zijn aan het verhuizen naar de Fillipijnen, Indonesië en Vietnam, terwijl vele bedrijven tegenwoordig onderzoekscentra oprichten in China. Gevolg van dat alles is dat de lonen elk jaar met zo 5-10% stijgen (de economie groeit ook nog elk jaar met 7%), de middenklasse groeit, vrouwen tegenwoordig al regelmatig meer dan mannen verdienen (want in de zware industrie heb je mannenarbeid nodig, maar in een service-industrie kunnen mannen en vrouwen allebei evenveel verdienen), de urbanisatie blijft groeien (tegen 2030 gaan er nog eens 300 miljoen verhuisd zijn van het platteland naar de stad), enz..
En wat betekent dat allemaal voor u in België? U hebt misschien tegenwoordig al eens een Huawei-smartphone gezien? Wel er gaan nog veel meer van die Chinese producten naar Europa komen, juist omdat China tegenwoordig goede kwaliteitsvolle producten aan het ontwerpen is. Nu ziet u nog vaak ‘made in China’ op de producten, dat gaat veel meer ‘designed in China’ worden in de toekomst. En die Huawei-gsm is ook al niet meer zo goedkoop, juist omdat de kwaliteit ervan goed is. En als je duurdere lonen moet gaan betalen, gaan de producten ook duurder worden.
Het meest interessant is misschien nog wel dat de lonen aan het stijgen zijn. Dat komt - vreemd genoeg- wegens een tekort aan arbeidskrachten! Als je tegenwoordig geen goede werkomstandigheden kan aanbieden als werkgever, is de kans heel reëel dat je niet genoeg werkkrachten vindt: het beleid van één kind per gezin en de 30 jaar lange economische groei hebben tot een tekort aan arbeiders geleid, en het gevolg daarvan is dat het éénkindbeleid is versoepeld. Tegenwoordig mag elk koppel waarvan de man en vrouw zelf uit een 1-kindgezin komen (het merendeel dus), 2 kinderen hebben. Dat mocht altijd al, maar vroeger moest je dan een boete betalen, nu dus niet meer. Ironisch genoeg zijn er maar weinig mensen die een tweede kind willen. Onderwijs en gezondheidszorg zijn niet goedkoop, dus veel koppels verkiezen een hogere levensstandaard met 1 kind, dan een lagere met 2 kinderen.
Ik hoop dat u nu een beetje een beeld gekregen hebt van wat er effectief in China aan de hand is. En wat het ook kan betekenen voor u in België, want als u vroeger of later meer exotisch klinkende producten in de winkel gaat zien liggen, met een vrij dure prijs, dan hebt u een idee waarom dat is. En als u in Brussel bij Manneken Pis een chocoladewinkel binnenstapt en u ziet daar Chinees sprekend personeel, of Chinese onderschriften, dan begrijpt u ook waarom.
Alleszins, er is nog veel meer gaande in China, maar dat zal voor een volgende keer zijn.
Sven Agten