Op nieuwjaarsdag was het 60 jaar geleden dat in Kongolo in Congo de Peltse missionarissen Désiré Pellens, Theo Schildermans en Michel Vanduffel werden vermoord. Leon Alders is een neef van Désiré Pellens. Hij trok de afgelopen maanden gedurende vijf weken door Congo. En dat was in vele opzichten een onthutsende ervaring, zegt hij nu, weer thuis in Pelt.
Wat weten wij van Congo, behalve wat we uit de lessen geschiedenis hebben geleerd? Weinig. Het is er nog erger dan ik al dacht, zegt Leon Alders. "Armoede, overal waar je kijkt. Armoede, en mensen die de hele dag proberen hun plan te trekken. En daarbij veel solidariteit en wederzijdse hulp aan de dag leggen. Werk is er nauwelijks. Gezinnen halen hun water uit de Congostroom, proberen in leven te blijven door ruilhandel of met de inkomsten van de verkoop van diverse producten die in kraampjes langs de zandwegen worden aangeboden. Stroom is er niet, behalve 's avonds een uurtje via een generator. Dan kon Leon de batterij van zijn fototoestel opladen.
>Hij toont confronterende foto's van wat hij allemaal heeft gezien. Van kinderen in een weeshuis die 's middags op de grond slapen. Van hutten die gebouwd worden met in de zon geharde kleiblokken. Van een superzware vrachtwagen die van de weg is geraakt en die een tiental mensen terug op de weg proberen te krijgen door te duwen. Van kinderen van wie de kleding die naam niet waard is.
Sinds de moord op de drie paters kwam er nog nooit iemand van de families op bezoek, daar in Kongolo. Leon, die elk jaar in Gentinnes de herdenking van hun dood meemaakte en fotografeerde, werd door de Spiritijnen gevraagd of hij misschien eens naar Kongolo kon komen om hier te getuigen van wat hij had gezien - hoe de missionarissen daar leefden en zo. Na een vlucht naar Lubumbashi volgde er vier dagen later een inlandse vlucht naar Kalemie en twee dagen later naar Kongolo. Daar ontmoette hij onder meer een laatste getuige van de moorden. Die moest destijds van de militairen helpen bij het verwijderen van de lijken van de paters - ze werden in de Congostroom gedumpt, bleven daar een tijd op de keien in het ondiepe water liggen, werden aangevreten door vogels en vissen en uiteindelijk met het Congowater meegevoerd. Er zijn geen stoffelijke resten meer van hen.
Maar de herinnering aan hen leeft nog, de dankbaarheid aan hun werk is er ook, zegt Leon. Hij is van plan een voordracht te houden in Palethe waar hij aan de hand van foto's en video's zijn tocht en ervaringen kan toelichten. UPDATE Die voordracht vindt daar op woensdag 9 november om 20u plaats.
Op de foto's: boven: de binnenkant van de "Kerk der Martelaren" in Kongolo. Onder: de komst van een blanke is voor kinderen daar een feest. (Foto's Leon Alders)