Onderzoekers van UHasselt en Universiteit Maastricht zijn er binnen experimentele proefdiermodellen voor MS voor het eerst in geslaagd om de aanmaak van de stof myeline, die door de ziekte wordt afgebroken, terug te stimuleren. “Deze onderzoeksresultaten kunnen een belangrijke stap zijn in de zoektocht naar een behandeling voor progressieve MS”, zeggen onderzoekers prof. dr. Tim Vanmierlo en dr. Lize Piccart.
“Multiple Sclerose is een chronische inflammatoire aandoening die het centrale zenuwstelsel aantast”, zegt prof. dr. Tim Vanmierlo. “Het eigen afweersysteem valt de beschermende isolatielaag rond zenuwcellen – het myeline – aan, waardoor de zenuwen kunnen afsterven.” Tijdens de eerste, inflammatoire fase bij MS krijgt de patiënt te maken met een ziekteverloop van opflakkeringen en herstelfasen. Na 10 tot 15 jaar volgt dan meestal de chronische fase waarbij er geen herstel meer optreedt, de zogenaamde progressieve MS. “In deze progressieve fase wordt het beschermende myeline in de hersenen onvoldoende hersteld, waardoor de patiënt motorische en cognitieve problemen krijgt”, zegt dr. Lize Piccart.
Voor de eerste fase bestaan nu al verschillende medicijnen die de ziekte afremmen, maar op dit moment is er nog geen behandeling die de aanmaak van nieuw myeline tijdens de progressieve fase van MS stimuleert. “Voor het eerst zijn we er nu in geslaagd om dat herstel van myeline dus te stimuleren in proefdiermodellen van MS”, zegt Tim Vanmierlo. “Dit doen we door de werking van specifieke enzymes te onderdrukken, die bepalend zijn voor de verminderde aanmaak van myeline.” Onderzoek aan de universiteit van Maastricht door Prof. dr. Jos Prickaerts toonde eerder al aan dat deze enzymes betrokken zijn bij cognitieproblemen bij de ziekte van Alzheimer.
Deze resultaten kunnen een belangrijke stap betekenen voor een medicijn dat myeline herstelt bij progressieve MS. “Natuurlijk is er nog veel onderzoek nodig, maar je moet dit bekijken als een grote puzzel. Wij zijn er nu in geslaagd om een belangrijk deel van de puzzel voor herstel tegen progressieve MS te laten passen. Nu is het nog zoeken naar het vertalen van die ontbrekende puzzelstukken in een toepassing voor de patiënten te ontwikkelen”, aldus Lize Piccart. Voor die zoektocht gaat ze nu samenwerken met het biotech-bedrijf Rewind Therapeutics, dat zich richt op de ontwikkeling van therapieën voor ziektes waarbij de myeline-laag in de hersenen wordt aangetast. “Voor deze samenwerking kunnen we rekenen op een innovatiemandaat van VLAIO”, zegt Lize. Dit is een beurs van de Vlaamse overheid die de brug tussen fundamenteel wetenschappelijk onderzoek en de bedrijfswereld wil verkleinen. “Hopelijk kan dit betekenen dat de stappen die wij gezet hebben op celniveau in het lab ooit het leven van vele MS-patiënten kan veranderen.”