Vroeger, toen er nog geen sprake was van overbevissing, dacht men nog spontaan aan een hengel als het over phishing ging. Nu kijkt men in paniek naar zijn bankrekening als het over phishing gaat. Het gaat dan over het vissen naar inloggegevens en persoonsgegevens van bankklanten via sms’jes of mails met een link naar een valse website. Resultaat: uw centen aan de haak.
Het fenomeen is in volle opmars. Over oplossingen voor de gedupeerden is te weinig bekend. De wet beschermt de gedupeerden nochtans. Zij het, ten koste van de bank.
Een recente uitspraak van de rechtbank van Gent stelt de zaken nog eens scherp. De gedupeerde van phishing (u en ik) draait zelf op voor de fraude als hij zich laat vangen aan phishing. Maar dit alleen als de bank bewijst dat haar klant toch wel erg nalatig was. Het hof van beroep van Antwerpen sprak eerder van een “onvergeeflijke nalatigheid” die vrijwel met opzet gelijk staat. Een grove nalatigheid dus. Tijdens het proces in Gent hield de bank vol dat haar klant zelf voor de fraude moest opdraaien omdat bij de fraude een betaalmiddel was gebruikt met de code die alleen haar klant kende. Voor de rechtbank betekende dit echter nog niet dat de klant nalatig was geweest. De bank mocht dan wel beweren dat haar betalingssysteem veilig is, maar uit de correspondentie tussen de fraudeur en de gedupeerde bleek duidelijk dat de gedupeerde aan de fraudeur geen activatiecode had meegedeeld. Ook het klikken op een betalingslink getuigt niet automatisch van een grove nalatigheid van de rekeninghouder, aldus de rechtbank. De bank werd veroordeeld tot het volledige bedrag van de fraude, namelijk 5.850 euro plus intresten en gerechtskosten.
Allemaal goed en wel, zie ik u denken, maar who pays the ferryman oftewel de advocaat voor een dure strijd met een bank? Het goede nieuws is dat een bank veelal verwant is met een verzekeringsmaatschappij aan wie u premie betaalt voor rechtshulp. Op die rechtshulp van het familielid van de bank – de rechtsbijstandsverzekeraar dus – kan u mogelijk een beroep doen om een onwillige bank tot betere gevoelens te brengen. Waarmee de cirkel rond is.
Jan Bouly, advocaat