De Lommelse Annick Helsen is verhuisd naar Zuid-Afrika. Ze gaat ons van daaruit regelmatig laten weten waarom ze dat land zo aantrekkelijk vindt. En geeft soms ook vergelijkingen tussen Limburg en Zuid-Afrika, zoals vandaag.
Afrikaans bestaat dit jaar 100 jaar als officiële taal. Voor veel Vlamingen klinkt het verrassend herkenbaar, ook al hebben ze nooit een les Afrikaans gevolgd.
In Limburg hoor je dialecten overal: vertrouwd, herkenbaar en makkelijk te plaatsen. Dat gevoel merk ik hier ook in Zuid-Afrika bij Afrikaans. De taal klinkt bekend, maar verrast tegelijk met eigen karakter en kleine verrassingen die vaak een glimlach oproepen.
Soms lijkt het écht alsof je een Limburgse variant hoort. Een Zuid-Afrikaan zegt: ‘Mag ek jou help?’ en een Limburger verstaat meteen: ‘Mag ik je helpen?’ Tegelijk zijn er woorden die je even doen fronsen zoals een
pompstasie - tankstation - of een
bakkie wat eigenlijk een pick-up truck is.
Wat hier een
robot heet, is gewoon een verkeerslicht. Een
piesang is een banaan, een
skoenlapper een vlinder,
rolpapier is toiletpapier, een
baadjie is een jas en kleine hapjes worden
peuselhappies genoemd.
Naast deze opvallende termen vind je in de keuken bijvoorbeeld een
knoffelhuisie voor knoflook of een
varsgebakte brood op tafel. En wie omhoog wil, maakt soms gebruik van een
hysbak, een lift. Kleine verschillen, maar ze geven de taal een eigen charme en maken het leuk om telkens weer nieuwe woorden te ontdekken.
Ook dieren hebben hun eigen namen. Een giraf is hier een
kameelperd, een struisvogel een
volstruis, en een nijlpaard heet een
seekoei. Zo herken je Afrikaans in het dagelijks leven, zonder dat je het letterlijk hoeft te vertalen.
Net zoals Limburgers trots zijn op hun dialect, koesteren Afrikaners hun taal. Het verbindt mensen, roept beelden op en laat zien hoe cultuur en identiteit samenkomen in woorden.
Afrikaans blijft verrassend herkenbaar én een tikje anders dan je verwacht. Dat is precies wat een taal interessant maakt: vertrouwd genoeg om te begrijpen, en verrassend genoeg om te blijven ontdekken.
Dus wie zin heeft om te luisteren, lezen of een woordje mee te pikken: Afrikaans verrast, amuseert en voelt meteen een beetje thuis – net zoals je eigen dialect in Limburg.
Annick HELSEN