Ze zeggen dat alles een geur heeft. Dat is misschien overdreven, maar veel scheelt het toch niet. Ook seizoenen, zoals de zomer, hebben absoluut een eigen geur. En zeker boeken. Ik kan er zelfs niet aan weerstaan, die geur van vers gedrukte boeken. Nu we het daar toch over hebben, een boek dat helemaal geschikt is voor de zomer, is ‘Oorlog en Terpentijn’ van Stefan Hertmans. Een oorlogsverhaal, maar nog meer een levensverhaal. De eerste scène van het boek speelt zich trouwens af in de zomer, aan de zee. De auteur haalt zich het beeld van zijn grootvader voor de geest. Hoe die met een zwarte hoed op zijn hoofd en met blote voeten in het zand zat. Als wij aan zee waren, rolde onze pa zijn broekspijpen omhoog en dan had hij zogezegd een korte broek. En op zijn hoofd stond die typische strooien zomerhoed. Je ziet nu hipsters met hetzelfde type hoed. Toen leek het ouderwets. Och, alles komt terug, zeggen ze toch. Jammer dat ik er geen bewaard heb.
Wat niet terugkomt is dat ik met de mannen in mijn nek over de zeedijk wandelde. Ik heb zelfs met de jongste in mijn nek naar de Last Post aan de Menenpoort in Ieper staan kijken. Hij moest me vertellen wat er gebeurde, want we hadden een geweldig grote Engelsman voor ons staan.
Wat ook niet terugkomt zijn de verhalen die onze jeugd kleurden. Hoe een nonkel, met één van de kinderen in zijn nek, dacht dat het plots regende omdat hij een druppel voelde, maar het was de kleine die begon te druppelen. Of hoe een tante haar kunstgebit kwijt speelde op een golfbreker. Och, het is iets van lang geleden. Maar ik kan het nog altijd ruiken, die geur van de zomer. Het heeft iets schilderachtig.
Rudi LAVREYSEN