Iedereen kent het Rode Kruis. Maar wist je ook dat de kiem ervoor in
Italië ligt?
Het dorpje Solferino brengt ons op het spoor. Er blijkt een van de
bloedigste slagvelden uit de geschiedenis te zijn uitgevochten. Henri
Dunant kwam, zag en bedacht... het Rode Kruis!
Hoe zit het precies in mekaar? In 1859 is de Zwitserse zakenman en
sociaal activist Henri Dunant 31 jaar. Hij wil zijn boek aanbieden aan
Keizer Napoleon III. Hij reist daarvoor naar Solferino maar botst
onderweg op een bloedbad. De bloedige veldslag eist zoveel slachtoffers
dat hij besluit om te gaan helpen.
De gevechten kaderen in de onafhankelijkheidstrijd van de eenheid Italië. Achteraf blijkt de slag bij Solferino, van 24 juni 1859, een van de meest verschrikkelijke slachtingen te zijn van de geschiedenis.
Twee partijen van elk ongeveer 175.000 strijders staan tegenover elkaar. Aan de ene kant Piemontese, Sardische en Franse strijders, aan de andere kant Oostenrijkers. Aan elke kant vallen 5.500 doden en ongeveer 23.500 strijders geraken gewond. Nog eens 8.000 mannen worden gevangen genomen.
Er is één arts per 1.000 strijders. De brancardiers hebben maar beperkte hulpmiddelen en medische hulpmiddelen bereiken nooit de frontlinie.
Dunant mobiliseert de lokale bovenal vrouwelijke bevolking, en overtuigt hen te helpen ongeacht of het gaat om vriend of vijand. Hij neemt het door de vrouwen van het naburige dorpje Castiglione delle Stiviere bedachte motto over: ‘Tutti Fratelli’, ‘We zijn allemaal broeders’.
Het geheel maakt een dusdanige indruk dat hij er in 1862 een boek aan wijdt: Souvenir van Solferino. Hierin beschrijft hij wat hij ziet in het ziekenhuis en de kerken van Castiglione waar de slachtoffers zij aan zij liggen.
Dunant noteert dat een van de ongelukkigen zich beklaagt dat de slachtoffers worden achtergelaten om in alle ellende te sterven - ondanks het feit dat ze zich vol overgave hebben ingezet in de strijd -om vervolgens hopeloos en krimpend van de pijn te wachten op een langzame en pijnlijke dood.
Het idee ontstaat om verplegende vrijwilligers op te leiden en in team te laten optreden. Zij moeten gewonden, ongehinderd, kunnen helpen. Het uitgangspunt is absolute onpartijdigheid.
Zo ontstaat het Rode Kruis.
Ben je ooit in de buurt van het Gardameer? Dan vind je Solferino, een dorpje met ongeveer 2.600 inwoners, op 15 km ten zuiden van dat Gardameer.
(Danny Boelanders)