Veel straten en pleinen in Vlaanderen zijn genoemd naar heiligen uit de katholieke kerk. Ook in Beringen is dat het geval. We brachten u al het verhaal van de Drie Gezusters. Vandaag duiken we in het leven van de
Heilige Catharina. Ze kreeg een straatnaam in het centrum van Beringen en volgens het boek 'Geneesheiligen in de lage landen' van Jo Claes, Alfons Claes en Kathy Vincke werd Catharina in Beringen lange tijd vereerd. Catharina ofwel Catharina van Alexandrië behoort tot de populairste heiligen van de middeleeuwen. Haar naam is afgeleid het Griekse katharos wat rein of zuiver betekent. Ze is één van de veertien noodhelpsters en wordt aanbeden tegen de pest, ringworm en nog een reeks andere ziektes en ze staat ook synoniem voor kuisheid. De naamdag is 25 november.
Sint-Catharina is ook een merkel- of lotdag, dat is een aanduiding voor een dag die in het volksgeloof bijzonder belangrijk is voor het lot van de mens of het weer.
"Vriest het op Sint-Katrien, dan vriest het nog zes weken nadien", is de weerspreuk.
In Limburg is het begijnhof van Tongeren naar haar genoemd, in Houthalen-Helcheteren in er een kapel genoemd naar haar en in Maaseik is er de Sint-Catharinakerk. En wie al eens in Egypte op vakantie is geweest, heeft misschien wel het orthodoxe Sint-Cathariaklooster bezocht in de Sinaïwoestijn. Volgens het Oude Testament kreeg Mozes aan de berg Horeb de stenen tafels, de tabletten der wijsheid. Op die plek werd een klooster gebouwd. Het klooster werd in de 6e eeuw gesticht en is een van de oudste christelijke kloosters die nog steeds in gebruik is voor zijn oorspronkelijke functie. De muren en gebouwen zijn van groot belang voor de bestudering van de Byzantijnse architectuur en het kloostercomplex huisvest bijzondere collecties van vroegchristelijke manuscripten en iconen. De berg is ook bekend bij moslims en wordt vereerd als Jebel Musa.
Even terug naar Catharina. Ze wordt afgebeeld in koninklijke gewaden en draagt meestal een kroon en een mantel van hermelijn. Ze was volgens een legende immers de dochter van Koning Costus en woonde in een prachtig paleis. Ze was rijk, mooi, intelligent en zeer deugdzaam. Christus was aan haar verschenen en ze had als teken van mystiek huwelijk een ring aan haar vinger geschoven.
Keizer Maxentius werd verliefd op de 18-jarige maagd. Op haar weigering om na zijn echtgenote de tweede dame aan het hof te worden, wilde hij haar dwingen haar geloof af te zweren onder bedreiging met gruwelijke folteringen. Ook stuurde hij veertig heidense filosofen op haar af om haar te bekeren, maar in plaats van Catharina te bekeren tot het heidendom werden de geleerden tijdens de discussie met Catharina bekeerd tot het christendom. Daarop wilde de keizer haar laten verpletteren met een rad waarop scherpe ijzeren punten waren gemonteerd. In plaats van Catharina brak echter het rad, getroffen door de bliksem. Hij wilde haar laten verbranden, maar het vuur waaide uiteen en verbrandde de beulen. Uiteindelijk lukte het dan toch haar te onthoofden. Uit haar halswond stroomde melk die de stad van de pest bevrijdde. Haar lichaam werd door engelen naar de Sinaïberg gebracht, waar het rond het jaar 800 door pelgrims teruggevonden werd. Het was nog steeds in goede staat. Naast de berg werd later het Catharinaklooster gebouwd.
Op haar afbeelding staat meestal ook een rad. Ringworm is een huidziekte die ringvormige plekken op de huid nalaat en wordt veroorzaakt door een schimmel. In de volksmond wordt ringworm ook katrienerad genoemd.
(Hans Put- foto Gust Ischen)