Ik vervolg mijn tocht door het centrum van Lommel. Ik loop vanaf de Markt de weg in die het Dorp wordt genoemd. Deze wegen zijn sinds kort helemaal vernieuwd. Voorheen lagen hier kasseien van het hobbelige soort. Die zijn vervangen door natuurstenen met een egaal glad oppervlak. Er zijn ook obstakels aangebracht die de snelheid uit de passerende auto’s moeten halen.
Aan mijn linkerhand is er een lectuurshop. Zij verkopen kranten en tijdschriften, ook buitenlandse. Hierdoor kan ik regelmatig Nederlandse opiniebladen hier halen. Ze verkopen heel weinig boeken. Het is een ouderwetse winkel, waar nog volop sigaretten en sigaren in de rekken liggen naast wenskaarten, kras- en andere loten. Ik kan er nu gemakkelijk reclame over maken. Ik heb begrepen dat deze winkel binnenkort van eigenaar gaat wisselen en of het dan nog kranten- en tijdschriftenhandel blijft, weet ik niet. Verderop in de Kerkstraat – dat is eigenlijk de winkelstraat van Lommel – is de Standaard boekhandel. Daar loop ik wat minder graag naar binnen. Zij hebben niet het grote aanbod tijdschriften zoals in die andere winkel en ten tweede heeft de Standaard voor Vlaanderen zowat het monopolie als boekhandel. Ik vind dat hier de bediening minder vriendelijk is, maar misschien wóu ik dat wel denken omdat met bij de Standaard toch het idee heeft dat er geen alternatief is voor mensen die boeken willen kijken en kopen. Intussen heb ik de eigenaar van de Standaard in Lommel wat leren kennen. Ik moet zeggen dat Sophie enorm haar best doet in haar contact met klanten. Mijn opvatting is wat dat betreft wel bijgesteld. Nu stop ik met reclame maken.
Voordat je de Kerkstraat in loopt zie je een pleintje. Dit was oorspronkelijk een verkeersplein. Er komen hier vier straten op uit. Nu is het een plek waar je als voetganger even kunt pauzeren en om je heen kijken. Het pleintje wordt omgeven door betonnen kubusblokjes van – ik denk – vijftig centimeter per ribbe (0,125 m3). Ze maken een vriendelijke indruk doordat aan de bovenkant een felkleurig kunststof plaatje is bevestigd. Geel of blauw. Er staat een tekening op van een schaap. Die afbeelding herken ik van het wapenschild of het blazoen van Lommel, waarop twee schapen staan afgebeeld onder een boom. Schapen, omdat in vroeger dagen vanaf hier veel schaapskuddes de omliggende heidevlakten op werden gestuurd. Lommel was in die dagen een gekend centrum voor de wolhandel. In heraldische taal heet dat: ‘Een blauw veld met eenen gulden eykenboom met gulden eykels voorzien, geplaetst op een geel heuveltje; aen den voet van den boom twee weydende schaepen van zelfde kleur.’ (uit 1839). Lieflijk, niet?
Maar die betonblokken staan hier niet zó maar. Ze zijn niet alleen als decoratie hier. In maart 2016 waren er in Brussel terreuraanslagen, zowel in de metro als op het vliegveld. In heel België ging het alarm af en werden maatregelen genomen tot verhoogde waakzaamheid. Naar aanleiding daarvan werd ook in Lommel nagedacht over de wijze waarop men bijvoorbeeld snel de toegangswegen tot het centrum kon afsluiten voor verdachte voertuigen. Deze blokken verschenen toen in het straatbeeld. Ze zijn mobiel, dat wil zeggen ze zijn heel gemakkelijk met behulp van een vorkheftruck te verplaatsen zijn en ze kunnen op deze manier snel gebruikt worden om wegen te blokkeren voor verkeer. Afijn, nú zijn mondkappen verplicht in het centrum. Dat is een andere blokkade, die voor je medemens: een knuffelblokkade. Betonblokken zijn technische maatregelen, mondkappen zijn gedragsmaatregelen; zij hebben een signaalfunctie en meer niet. In onze samenleving wordt veiligheid een publiek paranoïde vorm van denken en doen zo onderhand.
Ik stap verder door de Kerkstraat in. Waarom deze straat zo heet, is duidelijk aan de kerk die aan het eind van deze straat dominant in beeld komt. Er staan veel bloem- en boombakken in deze straat: obstakeldecoraties of decoratieobstakels, zeg het maar. Lommel verzorgt zijn wandeldoorgangen. Er is eenrichtingsverkeer en auto’s mogen hier niet harder dan twintig kilometer per uur. Er zijn parkeervakken aangelegd en men mag er niet langer dan een half uur staan. Er zitten sensors in het wegdek die dat registeren. Samen met het kenteken natuurlijk. U krijgt de boete tegen betaling van administratie- en portokosten bij u thuis in de bus. Hoe gemakkelijk kunnen we het u maken! De gemeente had deze straat helemaal autovrij willen maken, maar de middenstand die het toch al zo moeilijk heeft, is daartegen met succes in verweer gekomen. Dan maar in een richting en beperkt stilstaan.
Het is wat onwerkelijk stil voor de zaterdagmiddag. Mensen hebben waarschijnlijk geen zin met de spatlap voorgebonden rond te lopen. Oren zijn voor iets anders ontworpen dan voor elastiekjes.
© Willem Van Lit 020920