Erica. Daar hoort een loflied bij. Het is een naam voor bosjes waar je over struikelt als je er doorheen loopt. Deze maand is bloeimaand en nu staan de vlaktes paarsblauw te pronken. En dáár kun je niet aan voorbij als je hier woont. Gewoon hei. Hier in de Kempen zijn er veel gebieden die naar de hei zijn genoemd, maar waar dat plantje totaal is verdwenen, waardoor je je afvraagt waar dat gebied zijn naam dan aan te danken heeft. In Lommel bijvoorbeeld zijn er gebieden als de Maatheide, Heideheuvel, Dorperheide, enz. In de omliggende gemeenten, ook in Nederland zijn heel veel meer verwijzingen naar hei. Je spreekt het uit alsof het een naam voor niks is, zoals Aldi, Lidl of Nuon, waarvan niemand zich nog afvraagt waar die nietszeggendheid vandaan komt.

We rijden de brug naar Luyksgestel over en nemen de eerste afslag naar links: ‘In de Putten’ heet die weg. Ik vermoed dat die naam komt van ook weer iets wat al jarenlang is verdwenen. In Lommel werd in vroeger dagen turf gestoken uit veen die klotputten werden genoemd. In deze omgeving zijn nog diverse vennen of stroomgebieden van riviertjes die daar naar verwijzen. Ik vermoed dat het daar iets mee te maken heeft.

We parkeren de auto en gaan te voet verder over zandpaden. Een klein deel van dit gebied is ontgonnen voor akkerbouw. Over een kaal grasveld zien we een quad naderen met een gehelmde man erop die alle moeite doet het stuiterende vehikel recht te houden. Hij raast aan ons voorbij. Hij kijkt niet op of om. Hij heeft al zijn aandacht nodig bij zijn bezigheid.

Aan onze linkerhand is er een strook met dennenbomen. Zij staan op een aarden wal die heel ongelijk van hoogte is. Hij is een beetje slordig aangelegd, want aangelegd is hij. Aan de andere kant van deze wal loopt het Maas-Scheldekanaal. De aarde die eruit gegraven is, is indertijd aan beide kanten langs het kanaal neergelegd. Het is nu een gewild parcours voor terreinfietsers. We komen bij een splitsing van paden. Schuin links voor ons begint een vrij grote heidevlakte. Ik kan er geen naam bij vinden. Er loopt aan de rechtse rand een fietspad langs dat verderop afbuigt de grens over naar Luyksgestel.

Je moet in augustus zeker een keer over een heidevlakte gelopen hebben hier, hoezeer je ook weet dat het slechts restjes zijn van ooit een groots heideverleden. Het brengt je even terug in de tijd toen hier nog volop het kempische heideschaap werd gehoed. Dat was toen een serieuze boerenbezigheid, tegenwoordig is dat een toeristische bijkomstigheid, niet meer rendabel en daardoor nog heel sporadisch toegepast. Toegepast, ja, om de heide te laten gedijen, want dat zou nog de overgebleven reden zijn om het te doen. Ik heb me eens laten vertellen dat in vroeger dagen hier veel schaapskuddes dagelijks over de heidevelden trokken. Ik denk terwijl ik hier voortstap, dat het voor de heide geen luxe zou zijn hier weer geregeld schapen te laten passeren.

‘Om de unieke heidedieren en -planten een toekomst te bieden, brachten deze partners vijf jaar lang veranderingen aan in dit natuurgebied, met financiële steun van het EU Life+ fonds’. De partners worden ook genoemd op het bordje, onder andere de gemeente Lommel, het agentschap natuur en bos en de zandzuiger Sibelco weer. En kijk, hier is de EU toch goed voor. Die mededeling staat op een klein bordje bij een klaphekje dat toegang geeft tot het heideveld. Het is verschrikkelijk lelijk marketingjargon.

Verschillende jaren geleden raasden hier nog wel eens in knetterende onverschilligheid crossmotors langs en door dit heide- en bosgebied. De partners hebben verderop wat dennenbos laten rooien; ze hebben een draadhek om het gebied gespannen en klaphekjes geplaatst. Hierdoor is de vlakte voor een groot deel ontbost en ontmotord en zou de heide meer kans moeten krijgen. Er staat meer gras. En wat ook duidelijk is dat je ziet dat dennenbomen van nature niet kaarsrecht omhoog groeien. Ze maken van zichzelf een chaotische kromme en het lijken eerder struiken die alle kanten op groeien. Als ze maar solitair op een open terrein staan. Het is de afgelopen zomers droog geweest en we hebben net een hete en droge periode achter de rug. Het heeft de heide kennelijk weinig gedeerd. Hij bloeit volop en het gras dat ertussen staat, is ook hoog opgeschoten.

We stappen voort over een zandpad. Het weer is prima; er staat wat wind en het is niet meer zo heet zoals afgelopen dagen. We hadden meer wandelaars verwacht, maar het is stil, heel stil. Er glippen overal zwaluwen laag over de hei.

© Willem Van Lit -  240820